Во нашиот брз дигитален свет, ракописот почнува да изгледа како изгубена уметност, особено за генерацијата Z – оние родени помеѓу доцните 90-ти и почетокот на 2010-тите. Оваа промена нè тера да се прашуваме за иднината на тоа како комуницираме и размислуваме.
Една неодамнешна студија на Универзитетот во Ставангер откри нешто доста алармантно: околу 40 отсто од членовите на генерацијата Z ги губат своите вештини за ракопис, вештини кои се клучни за човечката интеракција околу 5.500 години.
Како технологијата ги менува правилата на играта?
Дигиталната технологија целосно го промени начинот на кој комуницираме. Апликациите како WhatsApp и социјалните мрежи како Instagram не охрабруваат брзо да испраќаме пораки полни со кратенки и емотикони. Со преземањето на овие платформи, ракописот станува се помалку застапен кај помладите луѓе. Денес, тастатурите и екраните на допир се насекаде – од училишни задачи до деловни е-пошта.
Некои експерти веруваат дека генерацијата Z можеби е првата што не го совлада целосно функционалниот ракопис. Ова не е само прашање на полесни начини за комуникација, туку укажува на поголеми промени во начинот на кој ги обработуваме информациите и се поврзуваме со другите. Како што дигиталната комуникација зазема централно место, го губиме личниот допир што го носи ракописот.
Зошто ракописот е важен за вашиот мозок?
Ракописот е исклучително важен за развојот на мозокот – го тера вашиот мозок да работи на начини на кои пишувањето не може. Тоа е поврзано со клучните вештини како што се запомнување и разбирање на она што го читате или слушате. Пишувањето со рака бара фини моторни вештини и ментална концентрација, што помага да се зајакне учењето.
Извештаите од неколку универзитети, поткрепени со сториите на турскиот весник Türkiye Today, покажуваат дека студентите од генерацијата Z често имаат проблеми кога треба да напишат нешто со рака. Тие се чувствуваат „збунето“ кога ќе се побара јасно да напишат затоа што не се практикуваат, што резултира со неуредни напишани писма кои тешко се читаат.
Што забележуваат наставниците?
Професорот Недрет Киличери лично забележал дека на денешните студенти често им недостасуваат основни вештини за пишување. Многумина избегнуваат да пишуваат подолги реченици или кохерентни параграфи, наместо тоа избираат кратки реченици кои повеќе наликуваат на објави на социјалните мрежи отколку на есеи. Исто така, не е невообичаено студентите да пристигнуваат на универзитет без моливи, потпирајќи се само на тастатури за белешки и задачи.
Не можете да го игнорирате влијанието на социјалните мрежи. Сајтовите како Твитер поттикнуваат краткост и брзина, обликувајќи го начинот на кој младите комуницираат и онлајн и лично.
Што е загрозено за глобалната комуникација?
Намалувањето на вештините за ракопис не е само прашање на испраќање писма или разгледници, туку влијае на начинот на кој генерацијата Z го гледа и разбира нивниот свет. Ракописот обично означува внимателна, лична комуникација – остар контраст со честопати избрзаната природа на дигиталните пораки.
Големото прашање е: дали генерацијата Z може да ги балансира нивните дигитални животи без да ги заборави вештините што го обликуваат општеството? Одговорите ќе го обликуваат не само начинот на кој комуницираме, туку и нашиот однос со културното наследство.
Како што се движиме низ овој период на промени, од клучно значење е едукаторите, родителите и носителите на одлуки да најдат начини да ги комбинираат дигиталните вештини со старите вештини како ракописот во образовните системи ширум светот. Поттикнувањето на практиките што ги премостуваат двата света може да им помогнат на идните генерации да ги задржат виталните когнитивни способности, а истовремено да напредуваат со технолошките иновации.
На крајот на краиштата, разбирањето зошто ракописот е важен може да разбуди нова благодарност за неговата улога во создавањето подлабоки врски во нашата сè подигитална средина.