
Централните банки ширум светот планираат да продолжат со силните купувања на злато оваа година, додека очекуваат пад на уделот на американскиот долар во нивните девизни резерви во следните пет години, според ново истражување на глобалните монетарни власти, пишува FT.
Геополитичките тензии, ризикот од санкции и растечките сомнежи за доминацијата на американскиот долар ги наведоа централните банки да купуваат златни резерви со рекордно темпо. Златото неодамна го престигна еврото и стана втор најголем резервен имот во светот, веднаш зад доларот, нè потсетува Лесли Хук од FT.
Цената на златото се зголеми за 30 проценти од јануари, а се дуплираше во последните две години, благодарение на растечката глобална неизвесност и нестабилноста на пазарот, кои го поттикнаа барањето на инвеститорите за безбедно засолниште.
Според истражувањето на Светскиот совет за злато, рекордни 95 проценти од испитаниците веруваат дека централните банки ќе ги зголемат своите златни резерви во следната година – највисоко ниво откако истражувањето беше започнато во 2018 година.
Во исто време, дури три четвртини од учесниците во анкетата очекуваат централните банки да го намалат уделот на долари во резервите во следните пет години. Повеќе од 70 централни банки учествуваа во анкетата.
Шаокаи Фан од Светскиот совет за злато истакна: „Сентиментот е многу силен. Постои растечко верување меѓу централните банки дека многу институции ќе ги зголемат своите златни резерви, вклучително и сопствените банки.“
Сè повеќе земји го враќаат златото дома – недоверба во САД и Велика Британија
Поради растечките геополитички тензии, некои централни банки планираат да преместат дел од своите златни резерви од странство во домашните трезори. Наместо да складираат злато во Лондон и Њујорк, каде што се наоѓаат двата најголеми магацини во светот, сè повеќе земји се одлучуваат за репатријација.
Загриженоста за можноста за пристап до златните резерви во случај на криза или конфискација поради санкции придонесе за оваа тенденција. Иако сè уште скромен, трендот на враќање на златото во матичните земји е сè поприсутен.
Така, минатата година Индија врати повеќе од 100 тони злато од Банката на Англија, додека Централната банка на Нигерија повлече дел од своите резерви од странство. Околу седум проценти од испитаниците објавија планови за зголемување на домашното складирање – највисоко ниво од почетокот на пандемијата на коронавирусот.
Во последните месеци, неизвесноста беше дополнително поттикната од непредвидливите изјави на американските функционери. Така, во февруари, американскиот претседател Доналд Трамп јавно праша дали златото од американскиот трезор во Форт Нокс „исчезнало“, предизвикувајќи непријатност кај странските земји кои ги складираат своите резерви таму.
Патем, Федералните резерви на Њујорк се задолжени за чување злато во име на странските централни банки.
Златото е сè побарано во време на криза – доларот ја губи својата аура на безбедност
Резултатите од анкетата покажуваат дека централните банки го гледаат златото како клучна поддршка во време на криза, поради неговиот статус на актив без банкрот и заштитата од инфлација. Според анкетата, ова се трите главни причини за зголемената акумулација на златни резерви.
Купувањето злато се забрза по руската инвазија на Украина во 2022 година, кога САД и сојузниците воведоа широки финансиски санкции и се обидоа да ја исклучат Москва од меѓународните платни системи. Многу централни банки на пазарите во развој потоа почнаа брзо да ги диверзифицираат резервите и да се оддалечуваат од доларот.
Еден анонимен учесник во анкетата истакна: „Неодамнешните случувања во царините го доведоа во прашање статусот на безбедно засолниште на американскиот долар, а воедно дополнително го зајакнаа статусот на златото. Менаџерите на резерви сè повеќе го гледаат златото како заштита од инфлација во овие предизвикувачки времиња обележани со геополитички и трговски тензии.“
Сепак, златото има и свои недостатоци – вклучувајќи високи трошоци за складирање и логистички предизвици во транспортот, што го прави управувањето со него посложено во споредба со другите резервни средства.