Шефот на Меѓународната агенција за енергија предупреди дека Европа сè уште не ја добила својата енергетска војна со Русија и покрај големиот пад на цените на природниот гас, апелирајќи до владите да останат фокусирани на складирањето и зголемувањето на снабдувањето, пишува „Financial Times“.
Според Фатих Бирол, додека Европската унија во голема мера избегнала енергетска криза во која Русија го вооружи снабдувањето со гас, предизвикувајќи стравувања од сериозни недостиг и прекини на електрична енергија, следната година би можела да се покаже попредизвикувачки ако зимата на континентот се покаже поладна.
„Русија ја одигра енергетската карта и не победи, но би било премногу силно да се каже дека Европа веќе ја доби енергетската битка“, изјави Бирол за „FT“.
„Мислам дека Европа направи добра работа, нејзината стратегија беше голем успех. Но, преголемата самодоверба за следната зима е ризична и време е да продолжиме и да ги зголемиме нашите напори за 2023-та година“, додава тој.
Цените на европскиот природен гас паднаа за околу 85% од нивниот врв од повеќе од 300 евра за мегават час во август, бидејќи напорите да се обезбедат алтернативни извори, зачувување на постоечките резерви и потопло време оставија доволно гас во складиштата до крајот на зимата.
Ова ги натера некои фигури од индустријата да објават дека Москва веќе ја изгубила енергетската војна што сама ја започна во обид да ја поткопа западната поддршка за Украина.
Бирол вели дека иако Европа „помести планини“ за да се осигура дека може да ја замени руската енергија и ги притисна приходите на Москва со одмазднички санкции за нафта, таа не може да си дозволи да го изгуби фокусот на складирањето или развојот на обновливите извори на енергија.
„Дел од напредокот постигнат во областа на чистата енергија и намалувањето на приходите на Русија е добар, но тоа не е трајно решение. Ни помогна и благото време. Добивме малку време, што е од витално значење, но има уште многу да се направи“, вели тој.
Бирол предупредува дека Русија би можела да ги прекине преостанатите 20% од предвоените испораки на гас што сè уште ги испраќа во Европа преку цевководи преку Украина и Турција, а конкуренцијата за снабдување со ЛНГ преку морето најверојатно ќе се зголеми бидејќи кинеската економија продолжува да се отвора.
Ова ќе го отежне полнењето на капацитетите за складирање гас во Европа во текот на летните месеци и ќе ја тестира способноста на континентот да избегне недостиг ако зимата се покаже дека е особено студена.
Тој во ноември предупреди дека студената зима може да ги исцрпи капацитетите за складирање гас до 65 отсто од капацитетот уште во октомври 2023-та година. Сепак, од понеделник, нивоата на складирање гас во Европа беа на 64 отсто од капацитетот, што е многу над нормалното за овој период од годината.
Додека некои европски земји ја зголемија употребата на јаглен за производство на електрична енергија, за да го зачуваат гасот за греење и индустријата, емисиите на ЕУ треба да се намалат за 2,5% во 2022-ра година поради помалата употреба на гас и потоплиот почеток на зимата, вели шефот на MAE.
Бирол се залага за подолготрајна трансформација која не само што додава обновливи извори на енергија, туку и гарантира дека повеќе турбини на ветер или батерии ќе се произведуваат во Европа. Тој се сретна со претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен двапати во изминатата недела, тврдејќи дека ЕУ мора да се погрижи никогаш повеќе да не стане премногу зависна од која било земја преку нејзините снабдувања со енергија или синџири на снабдување.
„Влегуваме во нова индустриска ера на производство на технологии за чиста енергија. Двете сили (во производството на чиста енергија) се Кина и САД – потпирањето на една земја е секогаш лоша идеја. Значи, ако сакаме диверзификација, Европа е добар кандидат“, смета тој.
„Европската економија е сè уште на нозе, не доживеа голема економска рецесија, иако дефинитивно беше погодена од голем удар“, вели Бирол.
„Но, цените (на гасот) сè уште се седум пати повисоки отколку во САД. Цените на струјата се три пати повисоки отколку во Кина. Трајното решение за енергетската безбедност мора да се заснова на чиста енергија“, додаде тој.
