Европската комисија ја планира најголемата реформа на буџетот на ЕУ досега, заменувајќи десетици постоечки програми со здружени средства, давајќи им на националните влади поголема контрола врз трошењето. Новиот буџет би бил вреден околу 1.000 милијарди евра и дизајниран поинаку, за да одговори на зголемената потреба за финансирање на одбраната и отплата на големи долгови, особено оние настанати за време на пандемијата, пишува Financial Times, цитирајќи документ што го видел.
Само отплата на долговите настанати со издавање обврзници за време на пандемијата ќе чини 30 милијарди евра годишно, што е 20% од годишниот буџет на ЕУ. Оваа сума претставува финансиски товар без преседан, што ќе го принуди Брисел да ги преиспита националните придонеси во буџетот. Иако документот не предлага конечен буџетски износ кој ќе стапи на сила во 2028 година, зголемувањето на вкупниот износ веројатно ќе наиде на отпор од побогатите земји-членки, како што се Германија и Холандија, кои се најголемите нето-придонесувачи во буџетот на ЕУ.
Наместо сегашната поделба на повеќе од 50 ригидни програми, Европската комисија предлага да се групираат фондовите во три главни фондови. Овој пристап би овозможил поголема флексибилност во распределбата на ресурсите и побрз одговор на непредвидените предизвици. Во моментов, националните влади придонесуваат околу еден процент од бруто националниот приход на ЕУ во буџетот, при што една третина од средствата се користат за земјоделски субвенции, друга третина за најнеразвиените региони преку политика на кохезија, додека остатокот се троши на надворешна помош, плати на државните службеници и други проекти.
Според новата структура, ЕК ќе преговара со секоја земја поединечно за клучните реформи и инвестиции, вклучително и регионални фондови и субвенции за земјоделството. Овој модел ќе им даде поголема контрола на националните влади, но ќе ја намали улогата на локалните власти во распределбата на средствата.