Германските Бремерхавен и Емден или Зебруге во Белгија се огромни пристаништа за претовар на автомобили. Но, нивните паркинзи се полни со кинески е-автомобили – и тоа не само затоа што има помалку купувачи.
Гледано низ очите на шпедитер, автомобилите се посебна стока. Од една страна, тие не се толку гломазни како атомски реактор или нафтена платформа, но сепак се премногу големи за да се стават некаде на полици. А тие дефинитивно не можат да се „влечат во лопата“ како јаглен или пченка, каде што никој нема да забележи ни најмала гребнатинка или вдлабнатина на лимот.
Ова значи дека на секој автомобил му требаат околу 10 квадратни метри простор дури и кога само стои таму и го чека следниот чекор. И тоа станува проблем за пристаништата специјализирани за транспорт на автомобили, како што е Емден во Германија и уште поголемото, Бремерхавен.
Емден е првенствено пристаништето на концернот Фолксваген, а Бремерхавен е едно од најголемите пристаништа од ваков вид во целиот свет.
„Сите познати шпедитери на автомобили редовно го користат нашето пристаниште и над 1000 CarCarriers се приклучуваат овде секоја година“, вели Јулија Вагнер од BLG Logistics Group во Бремерхавен. Тоа значи над 1,7 милиони возила годишно, а „капацитет за складирање“ – што во овој случај едноставно значи колку автомобили може да собере паркингот – е околу 70 илјади возила.
Но, дури и во пристаништето гледаат како работите се промениле, барем од минатата година:
„Подолго време таму имавме 80 проценти од автомобилите за извоз и утовар, а 20 проценти за увоз и истовар. Но, во меѓувреме тој сооднос е околу 50-50“, ни вели портпаролката за логистика. Но, во пристаништето има и сè повеќе автомобили, исто како во двојно поголемото пристаниште Бремерхавен, во белгиското пристаниште Зибриж.
„Тоа е случај во сите европски пристаништа каде што автомобилите се претоваруваат во голем обем“, сведочеше Елке Вербелен од пристаништето Антверпен/Бриж.
„Проблемот не е само во обемот на увезени автомобили, туку пред сè во недоволно брзо изнесување од пристаништето.
И таму се лутат на некои медиуми кои тврдат дека пристаништата се „затнати“ со увезени автомобили: сè уште има места и во основа нема проблеми – ако не се бројат проблемите на производителите и дистрибутерите. Зашто, се разбира, паркирањето на пристаништето чини, а чини и таа „замрзната“ вредност и капитал што е заглавен меѓу фабриката и клиентот.
Но, и според марките на автомобилите кои чекаат на пристаништето, не може да се каже каде дошло до запирањето. Затоа што дури и производителите од Западот, како што е Tesla, делумно ги произведуваат своите возила во Кина, а многу производители на возила за пазарите во Азија или САД исто така имаат капацитети таму, во голем дел за да ги избегнат царините и трошоците. На ист начин, одреден дел од автомобилите никогаш нема само да стојат на паркингот на пристаништето, туку ќе се транспортираат во контејнери – без разлика дали се работи за возила од највисоката категорија, или за специјални возила за конкретни клиенти. Не знаат ни колку такви контејнери има во пристаништето, но тоа не е нивни проблем.
Се разбира, Јулија Вагнер во Бремерхавен забележува и дека е-автомобилите во Германија потешко наоѓаат купувачи и остануваат подолго во пристаништето, бидејќи се укинаа државните субвенции за граѓаните за нивно купување. Елке Вербелн од пристаништето Зибриж додава цела низа други причини за таквата акумулација на е-автомобили во пристаништето. Промена има и во начинот на продажба, каде што се повеќе производители „нудат директна продажба на клиентите, па автомобилот останува на пристаништето, а не во салонот на застапникот“.
Дополнително, зголемен е вкупниот број на автомобили што минуваат низ европските пристаништа. Мора да се признае, нивото пред корона сè уште не е достигнато, но има значително повеќе возила отколку за време на пандемијата во 2020 и 2021 година. Проблем е и недостатокот на возачи во шпедицијата за копнен транспорт, па сите тие автомобили потоа остануваат со ги во пристаништето уште подолго, според Елке Вербелен.
Персоналот е исто така проблем при натоварувањето на возилото на бродот: во нормални околности, еден вработен мора да седне зад воланот и да го донесе на бродот, а таму барем уште едно лице треба да му помогне да го постави според планот за утовар. , а потоа треба да се обезбеди за да помине неоштетено и преку посериозно море. Како што пишува весникот Ostfriesen Zeitung, концернот Фолксваген планира експеримент AutoLog во пристаништето Емден: многу автомобили се веќе опремени за автономно возење и таму работат на програмски модул каде овие автомобили потоа „сами“ би биле доведени до нивното место на бродот, а потоа повторно слета.
Овој проект е поддржан и од германското Министерство за транспорт и треба да трае до 2026 година. Успехот на еден ваков проект би заштедил до 2.000 работни места само во пристаништето Емден и отвора можност за негово пренесување на целиот дистрибутивен синџир , од фабрика до изложбен салон. Тогаш паркинзите во пристаништата би можеле да бидат значително попразни.
