Глобалната побарувачка за нафта ќе продолжи да расте до крајот на оваа деценија, и покрај прогнозите дека побарувачката од водечкиот увозник Кина ќе достигне врв во 2027 година – бидејќи се предвидува дека пониските цени на бензинот и побавното усвојување на електрични возила во САД ќе го поддржат континуираниот раст на потрошувачката, соопшти во вторник Меѓународната агенција за енергија (ИЕА).
И покрај малку порано проектираниот врв на кинеската побарувачка, ИЕА, која ги советува индустријализираните земји, ја задржа својата прогноза дека глобалната побарувачка ќе го достигне својот врв до 2029 година. Нивните проекции се во остра спротивност со прогнозите на нафтениот картел ОПЕК+, кои велат дека потрошувачката ќе продолжи да расте по 2029 година.
ИЕА проценува дека побарувачката за нафта ќе го достигне својот врв од 105,6 милиони барели дневно (bpd) во 2029 година, пред малку да се намали во 2030 година. Во исто време, се предвидува дека глобалниот производствен капацитет ќе се зголеми за повеќе од 5 милиони барели дневно, на 114,7 милиони барели дневно, до 2030 година.
Најновиот вооружен конфликт меѓу Израел и Иран го истакна ризикот за снабдувањето со нафта од Блискиот Исток, бидејќи цените на нафтата се зголемија за 5 проценти, надминувајќи над 74 долари за барел во петокот. Сепак, најновите прогнози сугерираат дека ќе има доволно залихи на глобално ниво до 2030 година, ако во меѓувреме нема поголеми нарушувања.
„Пазарите на нафта треба да бидат добро снабдени во наредните години. Сепак, неодамнешните настани силно укажуваат на значителни геополитички ризици за безбедноста на снабдувањето со нафта“, изјави извршниот директор на ИЕА, Фатих Бирол.
Во посебен извештај објавен во вторник, кој вклучуваше коментар за влијанието на израелско-иранскиот конфликт врз пазарот, ИЕА изјави дека светскиот пазар изгледа добро снабден оваа година, бидејќи растот на понудата го надминува растот на побарувачката.
Глобалното производство ќе порасне за 1,8 милиони барели дневно во 2025 година, што е за 200.000 повеќе од мајската прогноза, а причината за ова е што групата ОПЕК+, која ги собира земјите извознички на нафта, како и Русија и други сојузници, го зголемува своето производство. Светската побарувачка во 2025 година ќе се зголеми за значително помал износ, за 720.000 барели дневно, соопшти ИЕА, што е намалување од 20.000 барели дневно во споредба со претходната прогноза.
Откако неколку децении го водеше глобалниот раст на побарувачката за нафта, придонесот на Кина во глобалната потрошувачка се забавува, бидејќи од една страна се соочува со економски предизвици, додека од друга страна се префрла на електрични возила во поголем обем.
ИЕА предвидува дека кинеската економија, втора по големина во светот, ќе го достигне својот врв на потрошувачка во 2027 година, по бранот на популаризација на електричните возила и воведувањето на брзи железници и камиони на природен гас. Во февруари, ИЕА прогнозираше дека растот на побарувачката на Кина за фосилни горива во патниот и воздушниот транспорт можеби веќе го достигнал својот врв.
Сега се предвидува дека вкупната потрошувачка на нафта во Кина во 2030 година ќе биде малку повисока отколку во 2024 година. Од друга страна, пониските цени на бензинот и побавното усвојување на електрични возила во САД, најголемиот потрошувач на нафта во светот, ја зголемија прогнозата за побарувачката на нафта за 2030 година за 1,1 милион барели дневно, во споредба со мајската прогноза.
Се очекува електричните возила сега да сочинуваат 20 проценти од вкупната продажба на автомобили во САД во 2030 година, во споредба со 55 проценти предвидени минатата година, според извештајот. Откако се врати на функцијата, американскиот претседател Доналд Трамп побара ОПЕК да ги намали цените на нафтата, а во исто време ги нападна електричните возила, преку чекори како што е укинувањето на законот во Калифорнија со кој се постави 2035 година како рок по кој возилата на фосилни горива повеќе нема да можат да се продаваат.
Фото: Pixabay