Претседателката на Европската централна банка (ЕЦБ), Кристин Лагард, во понеделник ги повика европските пратеници да го забрзаат усвојувањето на законодавството што ќе го отвори патот за лансирање на дигиталното евро.
ЕЦБ со години работи на дигитална верзија на единствената валута – во суштина електронски паричник – но за нејзино спроведување ѝ е потребна поддршка од Европскиот парламент. Сепак, тој чекор се покажа како тежок поради отпорот меѓу пратениците.
Лагард го обнови својот апел додека се обраќаше пред комисијата на Европскиот парламент, опишувајќи го дигиталното евро како клучна алатка за финансиската автономија на Европа и критикувајќи ги конкурентските дигитални валути издадени од приватни компании, познати како стабилни монети.
„Законодавната рамка за потенцијално воведување на дигиталното евро мора брзо да се воспостави, ве молам“, рече Лагард.
Европската комисија предложи закон за дигитално евро уште во јуни 2023 година, но оттогаш нема значителен напредок. Доколку Парламентот ги усвои потребните закони, Управниот совет на ЕЦБ планира да одлучи за официјалното лансирање на дигиталното евро на есен.
Претставниците на четири од осумте политички групи во Парламентот изразија загриженост откако системот за плаќање на ЕЦБ беше нарушен претходно оваа година, што дополнително покрена прашања за способноста на централната банка да го спроведе проектот за дигитално евро.
Според дизајнот на ЕЦБ, дигиталното евро би било достапно за сите граѓани на еврозоната, веројатно до ограничување од околу 3.000 евра. Би било гарантирано од централна банка, но би се дистрибуирало преку комерцијални банки и оператори на дигитални паричници.
Европските банки генерално се скептични кон идејата, стравувајќи дека таа би можела да предизвика одлив на депозити, бидејќи клиентите би ги префрлиле парите во побезбедни паричници гарантирани од ЕЦБ.
Студија спроведена за потребите на банкарските здруженија од страна на ревизорската фирма PwC проценува дека дигиталното евро би можело да го чини банкарскиот сектор помеѓу 18 и 30 милијарди евра во технички, комерцијални и оперативни трошоци.
ЕЦБ го промовира дигиталното евро и како одговор на иницијативите на американскиот претседател Доналд Трамп, кој го поддржува развојот на стабилни монети – криптовалути кои најчесто се врзани за американскиот долар.
Лагард истакна дека стабилните монети претставуваат „ризик за монетарната политика и финансиската стабилност“ бидејќи можат да повлечат депозити од банкарскиот систем и честопати не успеваат да ја одржат својата фиксна вредност.
Еден од најпознатите колапси се случи во мај 2022 година, кога TerraUSD не успеа да го одржи својот фиксен курс кон доларот, предизвикувајќи пад на пазарот и бран банкроти во крипто секторот.
Лагард дополнително нагласи дека не постои глобална регулатива во овој дел од пазарот и дека издавачот на најголемата стабилна валута – Tether – е регистриран во Ел Салвадор, „земја која нема никаква регулаторна рамка“ за вакви производи.
„Овој фрагментиран пристап спречува еднакви услови на глобално ниво и отвора простор за нови ризици и системска ранливост“, предупреди Лагард. „Затоа мора да останеме будни и да се залагаме за глобално хармонизирана регулација на стабилните валути“.
Фото: Pixabay