Милијардери од Норвешка се селат во Швајцарија поради данокот на богатство

109

Повеќе од 30 од најбогатите во Норвешка побегнаа во Швајцарија и други земји во текот на изминатата година, бидејќи деловните лидери изразија загриженост за данокот на богатство што го наплаќа земјата пишува Фајненшл тајмс.

Јавните бројки во регистерот на населението на Норвешка покажуваат дека најмалку 30 милијардери и милионери ја замениле просперитетната скандинавска нација за алпската јурисдикција со пониски даноци во 2022 година. Меѓу нив е и рибарскиот и нафтен магнат Кјел Инге Роке, некогаш најбогатиот човек во Норвешка.

Други се преселиле во земји како Кипар, Италија и Канада. Други, најверојатно, ќе го следат примерот, бидејќи богатите се загрижени за даночните промени за кои велат дека и` наштетуваат на конкурентноста на земјата. Исто е мислењето и на даночните советници, пренесува Индекс.

Избор помеѓу животот во Норвешка и успехот на компанијата
Последниот меѓу милијардерите што ја напушти Норвешка е Фредрик Хага, 31-годишниот ко-основач на компанијата за податоци за криптовалути Dunе вредна 1 милијарда долари, кој наскоро и официјално ќе го регистрира престојот во Цуг, Швајцарија. „Морав да изберам помеѓу животот во Норвешка и успехот на компанијата“.

„Не е дека не сакам да плаќам даноци. Станува збор за плаќање даноци за парите што ги немам“, изјави Хага за „Фајненшл тајмс“.

Во центарот на дебатата е данокот на богатство на Норвешка, кој се наплаќа на сите нето средства вредни повеќе од 1,7 милиони норвешки норвешки круни (173.000 долари) со стапка од 1,1 отсто за најбогатите. Швајцарија исто така има данок на богатство, но нуди поволности за странците.

За претприемачите како Хага, чијшто најголем дел од средствата се врзани за неговата компанија, даночната структура може да доведе до ситуација кога тие треба да плаќаат големи дивиденди или дури и да продадат дел од бизнисот. Меѓутоа, бидејќи Dune сè уште работи со загуба, но рапидно расте, не може да исплати дивиденда и не сака да го продаде својот удел.

Норвешкиот данок е еден од ретките во Европа
„Или треба да земам пари од компанијата или да се преселам“, рече Хага, кој стравуваше дека неговата следна даночна сметка ќе биде неколку пати поголема од неговиот расположлив приход. Група богати Норвежани кои минатата година заминаа во Швајцарија, според нивните годишни даночни пријави, имале вкупно богатство од 29 милијарди круни и платиле 550 милиони круни како данок. Егзодусот во текот на 2022 година е поголем отколку во претходните 13 години заедно, пресмета дневниот весник Дагенс Наерингслив.

Роке, кој се пресели во Лугано во септември и претходно плати 181 милион круни данок, одби да ја коментира својата ситуација. Данокот на богатство на Норвешка, еден од ретките кои сè уште се наплаќаат во Европа откако Франција го укина во корист на данокот на имот во 2018 година, долго време беше извор на незадоволство меѓу богатите во Норвешка.

„Тоа го попречува норвешкиот бизнис на различни начини. Данокот ги принудува сопствениците да извлечат дивиденди од нивните компании, понекогаш повисоки од профитот. Тоа значително ги намалува инвестициите во компаниите“, изјави за Фајненшл Тајмс Матилде Фастинг, даночен експерт во тинк-тенк Цивита.  Данокот на богатство е исто така линија на поделба меѓу левицата и десницата на Норвешка.

Владата е децидна
Додека едните би сакале да се укине, централно-левичарската администрација на премиерот Јонас Гар Сторе минатата година ја зголеми стапката на данок на богатство, го зголеми данокот на дивиденди и го намали ослободувањето од данокот на богатство.

Фастинг рече дека данокот на богатство на деловните средства веројатно ќе се удвои во 2022 година во споредба со претходната година, додека данокот на дивиденди се зголеми за речиси 50 проценти. Наскоро треба да се усвои и излезна такса дизајнирана да ги одврати милионерите да бегаат во странство. Иако Норвешка никогаш не важела за земја со политички ризик, сопствениците на компании сега веруваат дека за неколку години со оваа влада може да биде уште полошо, објаснува Фастинг.

Ерленд Тригве Гримстад, државен секретар во Министерството за финансии, рече дека владата сака поединците и бизнисите да просперираат, но најбогатите мора да платат повеќе за да помогнат во одржувањето на дарежливата социјална држава. Норвешка сè уште има неколку илјади милионери, повеќе од многу богати земји кога ќе се земе предвид популацијата.

„Луѓето имаат корист од бесплатно образование, национална инфраструктура, бесплатна здравствена заштита, субвенционирана предучилишна грижа за деца, строги правила за отпуштања и корпоративни даноци во согласност со другите земји. Тоа значи дека оние кои уживаат успех со овој социјален модел мора да придонесат повеќе од други“, рече Гримстад.

Не си заминуваат сите
Далеку од заминување на секој богат Норвежанец. Николај Танген, поранешен менаџер на хеџ-фонд кој раководи со норвешки државен фонд, мораше да плати 60 милиони норвешки круни повеќе данок отколку што заработи кога се врати од Лондон. „Среќен сум што ги плаќам даноците. Лично мислам дека добивам многу пари за моите даночни пари“, рече Танген.

Карл Јохан Лиер, извршен директор на AutoStore и минатата година деветти по големина даночен обврзник во земјата, рече дека разбира зошто луѓето си заминуваат, особено оние кои водат старт-ап.

„Има многу луѓе кои не требаше да заминат“, рече Лиер, додавајќи дека тој нема да биде еден од нив: „Овде имам семејство и внуци. Тоа е поважно од даноците.“ Хага рече дека нема многу да добие од јавното говорење, но сака да ги алармира претприемачите и новоформираната сцена во Норвешка: „Норвешка стана од лошо во ужасно место за почеток на бизнис. Причината за ова е данокот на богатство“.