Златото вообичаено се смета за сигурна инвестиција, бидејќи неговата вредност не е загрозена од инфлацијата. Неговата цена значително се зголемува во последните недели. Што е тоа што толку ги вознемирува инвеститорите што масовно бегаат од акциите во злато?
Кога времињата се неизвесни, а иднината е мрачна, многу луѓе се плашат за своите пари. Инвеститорите тогаш често реагираат со истиот рефлекс: бараат сигурни инвестиции. Златото ја задржува својата вредност без оглед на нивото на инфлација, е безбедно дури и за време на валутните реформи и е имуно на флуктуации на девизниот курс.
На почетокот на оваа недела (10 февруари), една фина унца злато – што е 31,1 грам – веќе вредеше повеќе од 2.900 американски долари. Ова ја носи цената на златото до осми рекорд само оваа година. Сега психолошки важната марка од 3.000 долари е во фокусот.
Лондон е највлијателниот пазар за брзо тргување со злато, бидејќи е дом на „London Bullion Market Association“, која ја одредува светската пазарна цена на златото од 1919 година. Други, помалку важни пазари се Кина, Индија, Блискиот Исток и САД.
А токму во САД започнува потрагата по причините за моменталниот раст на цената на благородните метали. Како и многу други експерти, јасно му е на Франк Шаленбергер, експерт за суровини од Landesbank Baden-Württemberg (LBBW), кој е првенствено одговорен за ова.
Главната причина за растот на цената на златото, вели тој за ДВ, секако лежи во актуелната тарифна политика на САД. Тоа создава несигурност на финансиските пазари – и затоа златото повторно се бара како „безбедно засолниште“.
Аналитичарот за суровини на Комерцбанк, Карстен Фрич, се согласува: „Најважната причина за силниот пораст на цените на златото е неизвесноста за тарифната политика на американскиот претседател Доналд Трамп“. Тој за ДВ додава дека вообичаените фактори како американскиот долар и очекувањата за каматните стапки во моментов не играат значајна улога во растот на цените.
Стравувањата од глобална криза се поттикнати од шпекулации кои не се секогаш веродостојни. Предвидувањата на американскиот бизнисмен и автор на бестселери Роберт Кијосаки кружат на различни интернет портали. Според неговата десетгодишна прогноза, во 2025 година се очекува „масовна економска криза“. Се препорачува да се потпрете на самодоволност и претприемништво и да инвестирате првенствено во злато, сребро и Биткоин.
Економистите на Голдман Сакс, сепак, укажуваат на улогата на централните банки. Тргувањето со злато обично е ориентирано кон клучните каматни стапки. Во време на ниски каматни стапки, инвестирањето во благородни метали е особено исплатливо. Дополнително, постојат правни специфики, на пример во германскиот даночен систем, каде што инвестициите во физички средства се ослободени од данок по дванаесет месеци.
Има многу заинтересирани за злато: приватни лица кои сакаат да ги обезбедат своите средства, институционални инвеститори кои повеќе не остваруваат значителни профити и ги паркираат своите пари во благородни метали, а исто така и националните економии. Нивните централни банки, според економистот Фрич од Комерцбанк, можат да го стимулираат растот на цените со масовно купување злато.
Загриженоста за можноста за финансиски санкции обично е причината централните банки да купуваат злато. Тоа важи и за земјите во развој, кои стравуваат од негативните последици од воведувањето царини врз светската трговија или стравуваат дека ќе има некаква колатерална штета во конфликтите меѓу економски моќните земји. Според истражувањето на Голдман Сакс, купувањето злато во овие земји значително се зголемило по воведувањето санкции кон Русија поради нејзината инвазија на Украина.
Дали цената на златото наскоро ќе достигне 3.000 американски долари? Франк Шаленбергер е оптимист: „Со оглед на тоа што веќе бевме оддалечени само околу два отсто од таа граница, мислам дека е многу веројатно таа наскоро да биде достигната“.
Веќе во ноември, аналитичарите на Goldman Sachs објавија прогноза за движењата на цената на златото. Тие очекуваат до крајот на 2025 година да се зголеми на 3.000 долари за унца.
Светскиот совет за злато (WGC), лобистичка организација за индустријата за ископување злато, дава претпазливо оптимистичка слика за блиската иднина. „Се очекува централните банки да продолжат да играат клучна улога во 2025 година, а уште повеќе инвеститори ќе инвестираат во фондови со кои се тргува на берзата“, рече Луиз Стрит од WGC за Менаџер Магазин. Сепак, слабата побарувачка за накит најверојатно ќе продолжи поради високите цени на златото и слабиот економски раст, кои ја намалуваат куповната моќ на потрошувачите.
Крајот на растот на цените е веќе на повидок, смета Франк Шаленбергер. Добивката би можела да се реализира наскоро, а слабата побарувачка на накит, благ пад на побарувачката за златници и златни прачки, како и намалена набавка на злато од страна на централните банки се очекува во текот на годината, што може да доведе до пад на цената на златото, вели тој за ДВ.
Неговиот колега Карстен Фрич од Комерцбанк, исто така, предвидува крај на бумот: за тоа ќе придонесе намалената побарувачка за злато во Кина и Индија поради високата цена. Овие две земји заедно сочинуваат повеќе од половина од приватната побарувачка за злато. Централните банки, исто така, би можеле да играат клучна улога на среден рок: како што циклусот на намалување на каматните стапки се приближува кон крајот, цената на благородниот метал ќе падне.