Од 12 октомври 2025 година, Европската Унија воведува нов дигитален систем за влез и излез (Entry/Exit System – EES) кој ќе го замени претходното печатирање на пасошите. Оваа промена важи за сите граѓани на земји надвор од ЕУ, вклучувајќи ги Македонија, Србија, Босна и Херцеговина, Црна Гора, Албанија и Косово.
Наместо печати, патниците ќе бидат подложени на биометриска идентификација – фотографирање на лицето, земање отпечатоци од прсти и дигитална регистрација на лични податоци и информации за патување.
Што е EES и како функционира?
EES системот собира:
отпечатоци од прсти
фотографија од лицето
лични податоци и информации за патување
Податоците ќе се евидентираат при секој влез и излез од Шенген зоната. Целта е модернизација и подобрување на граничната контрола, побрза проверка на патниците, спречување на злоупотреба на документи и пречекорување на дозволениот престој.
Хрватска е првата што воведува EES на границите
Како што објави Министерството за внатрешни работи на Хрватска, системот е технички подготвен и ќе почне да се применува на сите меѓународни гранични премини со трети земј.
Министерството за внатрешни работи на Хрватска предупредува дека формирањето на толпи е можно – особено за време на туристичката сезона – поради дополнителното време потребно за регистрација на биометриски податоци.
Совети за патници од Македонија и регионот
На граѓаните им се препорачува:
да ја проверат валидноста на пасошот пред патување
да бидат подготвени да бидат фотографирани и да им се земат отпечатоци од прсти
тие ја следат состојбата на границите преку Хрватскиот автоклуб
Постепена примена
Новиот систем ќе се воведува постепено во текот на шест месеци. По тој период, печатите во пасошите повеќе нема да постојат – сите податоци ќе бидат дигитално евидентирани.
Ова особено ќе влијае на граѓаните кои често патуваат во ЕУ за работа, студии или семејни посети, бидејќи процедурите ќе бидат подетални, но и побезбедни.