Паднаа цените на храната во јануари: Поскапеле само млечните производи

Цените на храната исто така паднаа во јануари, значително повеќе отколку на крајот на 2024 година, со значително поевтини растителни масла и шеќер, објави агенцијата за храна на ОН, ФАО.

Индексот на цените на ФАО за кошничката основни прехранбени производи во јануари во просек изнесуваше 124,9 поени, што е за 1,6 отсто пониско од декември. На крајот на минатата година цените паднаа за 0,5 отсто на месечно ниво. Споредбата со почетокот на 2024 година покажува дека цените на храната на почетокот на новата година пораснале за нешто повеќе од шест отсто.

Цените на шеќерот, исто така, паднаа најмногу во јануари, за 6,8 отсто во однос на декември, што ги одразува поволните временски услови за одгледување шеќерна трска во Бразил и укинувањето на извозните ограничувања во Индија. Тој поевтини за цели 22 отсто во текот на изминатата година, пренесува Хина.

Во јануари значително се намалија и цените на растителното масло, за 5,6 отсто во однос на декември, што го одразува падот на цената на палминото и маслото од репка. Цените на сончогледот и маслото од соја се задржаа на нивото од крајот на минатата година. Споредено со почетокот на минатата година растителните масла се уште се значително поскапени, за приближно 25 отсто.

Цените на месото исто така паднаа за 1,7 отсто во однос на декември, бидејќи пониските цени на овчо, свинско и живина го надминаа поскапувањето на говедското месо. Цените на житото останаа на нивото од крајот на минатата година, при што пченицата е малку поевтина, а пченката поскапа, делумно поради намалените прогнози за производство и залихи во САД. Обилната понуда, пак, ги намали цените на оризот за 4,7 отсто во однос на декември.

На почетокот на новата година поскапеа само млекото и млечните производи, за 2,4 отсто во однос на декември, а сирењето поскапе за 7,6 отсто. Во посебен извештај за понудата и побарувачката на житни култури, ФАО малку ја намали својата проценка за производство за 2024 година, која сега покажува пад од 0,6 отсто во споредба со 2023 година, на нешто помалку од 2,841 милијарди тони, првенствено поради значително намалените прогнози за култура на пченка во САД. Проценките за производство во ЕУ и Кина се малку зголемени.

На северната хемисфера заврши сеидбата на зимските култури, а првите показатели сигнализираат подобри приноси во Аргентина и Бразил и поголема површина засеана со пченка во Јужна Африка поради рекордно високите цени. На ниво на ЕУ, првичните податоци сигнализираат поголема површина засеана, првенствено со мека пченица, во Франција и Германија.

Временските услови во последните месеци генерално беа поволни, па жетвата на пченицата треба да биде подобра во 2025 година и да ги поддржи прогнозите за закрепнување на производството. Според новите проценки на ФАО, потрошувачката на житарици треба да се зголеми во сезоната 2024/2025. пораст од 0,9 отсто, на 2,869 милијарди тони, пред се поради очекуваната зголемена потрошувачка на пченка во производството на добиточна храна.

Залихите на жито треба да бидат за 2,2 отсто помали на крајот на тековната сезона во јули отколку на почетокот, паѓајќи на 866,6 милиони тони, но сепак треба да гарантираат солидни резерви. Трговијата со жита се очекува да се намали за 5,6 отсто во тековната сезона, на 483,5 милиони тони, со пониска проценка на извозот на пченица од ЕУ и Русија.