
Бројот на превземања и спојувања во регионот на Европа во развој се зголеми во 2024 година, во споредба со претходната година, но вредноста на трансакциите забележа спротивен тренд. Имено, според извештајот на CMS, минатата година во овој регион биле забележани 1.281 трансакции, а вкупната вредност на зделките паднала за 30,9 отсто на годишно ниво – од 37,24 милијарди евра во 2023 година на 25,72 милијарди евра во 2024 година.
Наместо тоа, имаше промена кон мали и средни аквизиции, при што просечната вредност на зделките падна на 20,1 милиони евра во 2024 година во споредба со 31,4 милиони евра во 2023 година.
Истиот тренд беше забележан и во Хрватска: обемот на зделки се зголеми од 83 на 92, но вредноста на аквизициите се намали за речиси 7,6 милиони евра на речиси 7,7 милиони евра. Најголема аквизиција беше преземањето на земјоделскиот бизнис на Фортенова од страна на Подравка за 333 милиони евра. Инвестицијата од сто милиони евра во Project 3 Mobility на Римац од TASARU Mobility Investments и други портфолио инвеститори е втора по големина трансакција во 2024 година.
Меѓу петте најголеми трансакции во Словенија во 2024 година, се издвојуваат две преземања во режија на хрватски инвеститори – влезот на М Плус Груп во Панвита и стекнувањето на проектот Фербо од Primo Real Estate, во сопственост на пензиските фондови АЗ.
Кога станува збор за трендовите кои го одбележаа пазарот за М&А во регионот на пазарите во развој, забележливо е зголемување на инвестициите од стратешките инвеститори на сметка на средствата од ЈП и раст на инвестициите од т.н. семејни канцеларии.
Растот на семејните канцеларии во Централна и Источна Европа го одразува глобалниот пораст на семејното богатство, што се очекува да продолжи. Нивниот број е зголемен во целиот регион. Факторите зад ова зголемување се различни: поголема концентрација на богатство, генерациски трансфер на богатство, настани за ликвидност кои произлегуваат од продажбата на семејните бизниси и промена кон приспособени стратегии за инвестирање. Вообичаено, семејните канцеларии инвестираат преку директни и индиректни инвестиции со џебови од локален капитал во регионот на ЦИЕ сега се распоредени домашно и регионално, низ Западна Европа и пошироко, се наведува во извештајот.
Најактивен сектор лани бил „Енергетика и комунални услуги“, каде вредноста на зделките се зголемила за 162 отсто, а на второ место е недвижен имот, во кој вредноста на зделките се зголемила од 3,19 милијарди евра на 5,65 милијарди евра. Висок раст на трансакциската вредност е забележан и во прехранбениот сектор – 157 отсто.