Руската влада организирала голема продажба на злато од Националниот фонд за богатство (ФНБ) за да ја надополни федералната каса, во која секоја трета рубља оди во војска и војна, дознава The Moscow Times. Имено, според податоците на Министерството за финансии, количината на злато во ФНБ е намалена за речиси 70% во последните две години: додека на 1 јануари 2023 година во фондот имало 554,9 тони злато, на 1 јануари 2025 година останале само 187,7 тони.
Во текот на 2023 година „златните резерви“ на ФНБ се намалени за 196 тони, или за 35%, а до крајот на минатата година се намалени за половина, односно за 171 тон. Министерството за финансии речиси секој месец продаваше злато од фондот за да го покрие буџетскиот дефицит за 2024 година: 26 тони во јуни, околу 5 тони во јули, исто толку во август, 0,7 тони во септември, 9 тони во октомври и 4 тони во ноември.
Во декември, кога расходите достигнаа врв и надминаа 7 трилиони рубљи (73,8 милијарди евра) месечно, златните резерви во ФНБ се намалија за цели 92 тони. Според Министерството за финансии, пишува „Москва тајмс“, само 58,9 тони биле искористени за покривање на буџетскиот дефицит (кој надмина 4 трилиони рубљи).
Владата веројатно продалe уште 30 тони за да спроведе „одредени проекти“, забележува Интерфакс. Министерството за финансии не прецизираше кои проекти добиле финансирање од златото на ФНБ.
Според „The Moscow Times“, златото, заедно со кинескиот јуан, е дел од ликвидниот дел на ФНБ, односно средствата што се уште не се потрошени. Иако вкупниот обем на фондот на почетокот на годината изнесуваше 111,56 милијарди евра, во ликвидниот дел од фондот останаа само 35,72 милијарди евра, велат оттаму.
Пред војната, Националниот фонд за богатство, кој првично беше основан за „кофинансирање“ на пензиите, а подоцна стана извор за затворање на буџетските дупки, имаше ликвидни средства од 108,41 милијарди евра.
Во текот на трите години војна, руската влада потроши две третини од ресурсите на фондот, или 72,59 милијарди евра, пренасочувајќи 6,5 трилиони рубљи (68,4 милијарди евра) за покривање на буџетскиот дефицит. Стотици милијарди рубљи беа инвестирани во државните корпорации на кои им беше потребна помош поради санкциите и во финансирањето на мегапроектите на Кремљ.
Ликвидните средства на ФНБ сега изнесуваат 3,8 трилиони рубљи (40 милијарди евра).
„Во случај на остар пад на цената на нафтата, тоа ќе биде доволно за максимум шест месеци финансирање на буџетските расходи“, предупредува Михаил Задорнов, поранешен министер за финансии и претседател на Управниот одбор на банката Откритие.
„Цедењето“ на значителен дел од ФНБ стана „негативна страна“ на голем буџетски стимул, што предизвика нагло зголемување на нарачките за одбрана и платите во земјата, посочува Задорнов.
Според неговите проценки, вкупната големина на овој стимул во периодот од 2022 до 2025 година е 20 трилиони рубљи (210,5 милијарди евра), или 10% од БДП. Обемот на ликвидниот дел на ФНБ сега е помалку од 2 отсто од БДП, додека пред војната беше 7,4 отсто од БДП, заклучува Задорнов.