Вештачката интелигенција (ВИ) неизбежно беше на насловните страници оваа година. Од Nvidia достигнување пазарна капитализација од три милијарди долари до растечката потрошувачка на енергија на центрите за податоци – ова е технологијата за која најмногу се зборува во моментот. И тоа е технологија во која доминираат САД, со три од нивните највредни стартапи со вештачка интелигенција – Anthropic, OpenAI и kAI.
Интересно е што глобалната трка за изградба на вештачка општа интелигенција ја започна стартап со седиште во Лондон, DeepMind, основан во 2010 година – долго пред да постојат Anthropic или OpenAI.
Како Европа ја изгуби својата предност? Ова го објаснува Иан Хогарт, основач на фирмата за ризичен капитал Plural и претседател на Институтот за безбедност на вештачката интелигенција на Велика Британија.
Компании од седум трилиони долари
– Има само седум примери на технолошки компании од трилиони долари во светот – Alphabet, Amazon, Apple, Meta, Microsoft, Nvidia и Tesla. Сите тие се Американци. На долниот крај, Европа има четири технолошки компании од 100 милијарди долари во споредба со 33 во САД.
Иронично, технологиите што би можеле да го трансформираат овој свет на подобро се градат на Стариот континент – било да е тоа роботика, нуклеарна фузија или квантни компјутери – и Европа денес има многу подобри шанси да ја комерцијализира својата научна извонредност мора да ги поддржи искусни основачи кои градат и инвестираат во најризичните идеи – рече Хогарт.
Два проблеми на технолошките стартапи
Технолошките стартапи се релативно нова област во економијата и сè уште има ограничено разбирање за тоа што точно го поттикнува успехот. Вообичаено објаснување за тоа зошто Европа заостанува зад САД е прекумерната регулација, и секако е точно дека основачите во Европа се соочуваат со поголема бирократија во споредба со нивните американски колеги.
Друг очигледен проблем низ Европа е високиот капитален удел на некои универзитети во комерцијализацијата на интелектуалната сопственост, што може да го оневозможи влезот на надворешни инвеститори.
Да се биде основач на технолошки стартап е занает – и колку подолго го правите тоа, толку повеќе го усовршувате вашиот занает. Ова практично значи дека оние со искуство нема да губат време на конзервативни европски инвеститори, туку ќе се упатат кон Силиконската долина каде што ќе можат да добијат инвестиции од искусни основачи како Питер Тиел и Илон Маск.
Маск е суштински пример за ова – неговата прва компанија во 1995 година, Zip2, беше онлајн градски водич, неговата втора во 1999 година беше онлајн банка, а неговата трета компанија во 2002 година беше компанија за истражување на вселената.
Како инвеститори, искусните основачи, исто така, често се извор на најхрабриот капитал, финансирајќи стартапи со повисоко ниво на ризик, како што објасни Хогарт.
Нови гранки на технолошкото дрво
Искусните основачи обично финансираат нови гранки на дрвото на технологијата. Во Силиконската долина, повеќе од 60 проценти од партнерите во врвните фондови за ризичен капитал биле поранешни основачи и извршни директори. Во Европа, напротив, таа бројка е само осум проценти. Дополнително, во Европа, покрај вештачката интелигенција, се градат потенцијални технологии кои го менуваат светот на кои итно им е потребен храбар капитал за раст.
Еден пример е нуклеарната фузија, како што објави Фајненшл тајмс. Фузијата би можела да биде конечното решение за нула јаглерод, евтина основна енергија. За Европа, тоа би можело да биде извор на енергетска безбедност, како и можност за изградба на огромна нова индустрија. Стартап кој гради реактори за фузија на начинот на кој SpaceX прави ракети би можел да биде следната компанија од трилиони долари, рече Хогарт.
Фото: Pixabay