Нова карта на европската нееднаквост: Богатите стануваат побогати

Промената на нееднаквоста во богатството низ Европа од 2008 до 2023 година варирала во зависност од земјата, според најновиот Извештај за глобалното богатство 2024 објавен од швајцарската банка UBS.

Додека во некои земји јазот меѓу богатите и сиромашните значително се зголемил, во други е забележан мал пад.

Според податоците од Европската централна банка (ЕЦБ), најбогатите 10% од населението во еврозоната поседувале 57,3% од вкупното нето богатство на домаќинствата во последниот квартал од 2024 година – што е за 2,8 процентни поени повеќе отколку во 2009 година, кога поседувале 54,5%.

UBS истакнува дека нееднаквоста се зголемила во повеќето земји од Источна Европа, додека податоците за Западна Европа се „екстремно мешани“.

Кои земји водат во однос на растот, а кои земји водат во однос на намалувањето на нееднаквоста?

Извештајот опфаќа 12 европски земји, користејќи го индексот Џини како главен индикатор. Колку е поголема вредноста на индексот Џини, толку е поизразена нееднаквоста во распределбата на богатството (вредноста од 0 означува целосна еднаквост).

Во 2023 година, индексот на богатство Џини се движеше од 46 во Белгија до 75 во Шведска.

Шведска забележа највисока нееднаквост во богатството, по што следуваат Германија (68), Швајцарија (67) и Австрија (65).
Белгија беше екстремен исклучок со најнизок индекс (46), што укажува на најрамномерна распределба на богатството. Следни се Италија и Шпанија, обете со индекс од 57.

Големите економии како што се Франција (59) и Обединетото Кралство (61) беа под просекот од 62,1 за 12-те испитани земји. Данска (62), Финска (64) и Холандија (64) беа околу просекот.

Најголем раст на нееднаквоста: Финска и Шпанија
Набљудувајќи ги промените во индексот Џини од 2008 до 2023 година, се доаѓаат следните заклучоци:

Финска забележа најголемо зголемување – 21% (од 53 на 64)
Шпанија веднаш зад неа – 20% (од 47 на 57)
Италија порасна за 15% (од 50 на 57)
Данска за 11% (од 56 на 62)
Велика Британија за 8%
Франција за 5%
Шведска, иако сè уште најнефер, забележа мало зголемување од само 1%. Белгија најмногу ја намали нееднаквоста
Од 12-те анализирани земји, пад на нееднаквоста е забележан во пет:

Белгија најмногу – намалување од 11% (од 51 на 46)
Германија, Австрија и Швајцарија – пад од околу 5%
Холандија – пад од 4%
Сепак, истражувачот на Универзитетот во Гент, Артур Апостел, истакнува дека податоците на ЕЦБ покажуваат само мало намалување во Белгија (од 0,71 на 0,69 индексот Џини), додека УБС користи поширок опсег на податоци, па затоа споредбите треба да се толкуваат со претпазливост.

Фото: Pixabay