Министрите за финансии на еврозоната го поддржаа влезот на Бугарија во „нивното друштво“, а конечната одлука се очекува во јули по согласноста на сите клучни европски институции.
Министрите за финансии на еврозоната, Еврогрупата, ја поддржаа препораката Бугарија да го воведе еврото како официјална валута на 1 јануари 2026 година, со што ќе стане 21-ва членка на еврозоната. Оваа одлука следеше по позитивните оценки на Европската комисија и Европската централна банка за исполнувањето на критериумите за конвергенција, кои се содржани во најновите извештаи за конвергенција.
Воведувањето на еврото претставува прв чекор во формалната постапка, во рамките на која Советот на ЕУ ќе ги донесе потребните правни акти за да може Бугарија да се приклучи на еврозоната и да почне да го користи еврото од следната година.
– Многу ми е мило што Еврогрупата денес потврди дека Бугарија ги исполнува сите потребни услови за усвојување на еврото. Ова е клучен чекор на патот на Бугарија кон членство во еврозоната и потврда за нејзината посветеност на економските реформи, конвергенцијата и европската интеграција. Воведувањето на еврото не е само технички чекор, туку е силен симбол на доверба, стабилност и заеднички просперитет – рече претседателот на Еврогрупата, Пашал Донохју.
Конечна одлука во јули
Препораката на Еврогрупата треба да ја усвои Советот за економски и финансиски прашања (Екофин) на 20 јуни 2025 година, со квалификувано мнозинство гласови од земјите од еврозоната. Исто така, се очекува претседателот на Екофин да испрати писмо до Европскиот совет со кое ќе го потврди договорот.
Европскиот совет ќе разговара за оваа тема на самитот на 26 и 27 јуни, а конечната одлука ќе биде донесена во јули, кога се очекува да бидат усвоени три клучни правни акти, по консултации со Европскиот парламент и Европската централна банка. Овие акти ќе ѝ овозможат на Бугарија формално да го воведе еврото на 1 јануари 2026 година.
Секој втор Бугарин е против тоа
Одлуката на Брисел дојде и покрај неодамнешните масовни протести низ целата земја, бидејќи многу граѓани стравуваат дека воведувањето на еврото може да предизвика нагло зголемување на цените, особено на храната.
Службениците на Комисијата ги намалуваат стравувањата од зголемување на цените, тврдејќи дека искуството на другите земји покажува дека целокупното зголемување на цените по воведувањето на еврото е „исклучително мало, речиси маргинално“. Тие исто така изјавија дека европските и бугарските власти ќе ја „следат“ ситуацијата со цел да спречат компаниите да го злоупотребуваат преминот кон новата валута и неоправдано да ги зголемуваат цените.
Според последното истражување на Евробарометар, секој втор бугарски граѓанин се спротивставува на воведувањето на еврото како официјална валута. Поточно, 50 проценти од испитаниците не го поддржуваат преминот кон еврото, додека 43 проценти се за идејата, напишавме претходно.
Со овој резултат, Бугарија се рангира меѓу петте членки на Европската Унија каде што мнозинството граѓани не сакаат да се приклучат кон Еврозоната. Покрај тоа, негативен став кон еврото беше изразен и во Шведска (55 проценти против), Полска (59 проценти), Чешка (63 проценти) и Данска (65 проценти).
Додека мислењата меѓу бугарските економисти се поделени околу тоа дали земјата е подготвена да се приклучи на Еврозоната на почетокот на 2026 година, банкарскиот сектор вели дека институциите се целосно подготвени за оваа промена, пишува mondo. Тие истакнуваат дека бугарскиот финансиски систем е веќе силно поврзан со Еврозоната, што, според нив, би овозможило непречена транзиција. Покрај тоа, ниското ниво на јавен долг – само 24,1 процент од БДП на крајот на минатата година, што е значително под европскиот просек од 81 процент – се наведува како клучен адут на Бугарија.
Фото:pixabay