Најновата листа ЈИЕ Топ 100 за 2025 ја открива вистинската слика за корпоративната моќ во регионот – и покажува дека разликите меѓу земјите од поранешна Југославија стануваат сѐ понагласени. Иако Македонија има само еден претставник меѓу најголемите компании во Југоисточна Европа, тој носи речиси 2 милијарди евра приход.
Словенија, Србија и Хрватска остануваат доминантни сили во регионалната економија, но рангирањето за 2025 година покажува дека секоја земја го носи својот специфичен печат и различна корпоративна структура.
Иако, регионот изгледа економски униформен, бројките покажуваат дека разликите меѓу земјите стануваат сè поизразени – и дека одредени гиганти прават огромна разлика.
Три земји доминираат во регионот
Листата опфаќа многу поширок регион, но BiznisInfo.ba истражуваше компании од поранешна Југославија со цел да спореди кој има најмногу претставници на листата и која земја генерира најголема сума приходи.
Словенија – Најсилните компании во регионот (22,9 милијарди евра)
Иако има ист број претставници како Хрватска (11), Словенија е далеку водечка во однос на вкупниот приход.
Нејзините компании на листата на стоте најголеми во Југоисточна Европа заедно остваруваат импресивни 22,9 милијарди евра, најмногу меѓу земјите од поранешна Југославија.
Најголемите словенечки гиганти:
Petrol d.d – 4,6 милијарди евра – во исто време најголемата компанија во екс-ју просторот
HSE – Holding Slovenske Elektrarne – 3,6 милијарди евра
Gorenje – 3,1 милијарди евра
GEN-I – 1,9 милијарди евра
Belektron – 1,8 милијарди евра
Кrка – 1,8 милијарди евра
Spar Slovenija, Mercator, Impol, Lek и Geoplin- сите над една милијарда евра
Словенија се издвојува по својата индустрија, енергетика и силно фармацевтско производство.
Србија – Најмногу големи компании (20,9 милијарди евра)
Србија има најмногу претставници на листата – 13 компании, но е втора по вкупни приходи (20,9 милијарди евра). Доминацијата на енергетиката и рударството е видлива на прв поглед.
Најголемите српски гиганти:
EPS – 3,9 милијарди евра
NIS – 3,3 милијарди евра
Serbia Zijin Copper – 1,8 милијарди евра
JP Srbijagas – 1,6 милијарди евра
Serbia Zijin Mining – 1,5 милијарди евра
Исто така, постојат големи трговци на мало и телекомуникации: Delhaize Serbia, Telekom Srbija, Lidl Srbija, Idea, Nelt, Mercata VT… Србија има широка база на големи компании, но вкупниот приход сè уште не го достигнува оној на Словенија.
Хрватска – Energetsko-maloprodajni tandem (17,4 милијарди евра)
Хрватска има 11 компании на листата, како и Словенија, но вкупните приходи се помали – 17,4 милијарди евра.
Најголемите хрватски компании:
INA – 3,8 милијарди евра
HEP – 2,7 милијарди евра
Konzum Plus – 2 милијарди евра
PPD – Прво плинарско друштво – 1,4 милијарди евра
Lidl Croatia – 1,3 милијарди евра
Тука се и Petrol, Spar Hrvatska, HEP-Proizvodnja, Plodine, Hrvatski Telekom и Pliva. Малопродажбата е исклучително силна, но енергетскиот сектор останува клучен двигател на приходите.
Македонија – Еден гигант, но вреден (1,9 милијарди евра)
Иако има само една компанија на листата, таа е меѓу најголемите индустриски имиња во регионот:
Johnson Matthey DOOEL – 1,9 милијарди евра
Само една компанија носи речиси 2 милијарди приходи, што ја става Македонија над Босна и Херцеговина во однос на вкупниот резултат.
Босна и Херцеговина – Еден претставник, но во милијарди (1,1 милијарди евра)
БиХ има само еден претставник на листата на ЈИЕ Топ 100, но е доминантна домашна компанија:
Bingo d.o.o. Тузла – 1,1 милијарди евра
Bingo е единствената компанија во БиХ во регионалниот врв – сè уште единствената што го пробива прагот од една милијарда евра приходи. Ова е лидер во малопродажниот сектор со голем број сопствени фабрики.
Генерален пласман на земјите од поранешна Југославија (според приходите на Топ 100 компании)
Словенија – 22,9 милијарди евра
Србија – 20,9 милијарди евра
Хрватска – 17,4 милијарди евра
Северна Македонија – 1,9 милијарди евра
Босна и Херцеговина – 1,1 милијарда евра
Црна Гора – нема претставник
Кој ги има најсилните компании од поранешна Југославија?
Словенија доминира по големина на компаниите.
Србија доминира по квантитет – има најмногу големи компании.
Хрватска одржува стабилна мешавина од силни компании за енергија и малопродажба.
БиХ и Северна Македонија имаат по еден гигант, но обете во милијарди.
Сè на сè, регионот покажува голема разновидност – и огромни разлики во корпоративната моќ.