Европската централна банка (ЕЦБ) се очекува да ги намали каматните стапки на состанокот на Управниот совет на 12 септември, што би било второ намалување оваа година, поради падот на инфлацијата и бавниот раст, а европските аналитичари предвидуваат намалување на депозитите за 25 базични поени.
Понатамошни намалувања може да следат во декември и во текот на 2025 година, со ревизии на инфлацијата и економските прогнози.
Главните двигатели на оваа одлука се слабеењето на инфлаторните притисоци и бавниот економски раст во целата еврозона. Годишната инфлација во еврозоната падна на 2,2 отсто во август 2024 година, што е најниско ниво од јули 2021 година. Базичната инфлација, без нестабилните компоненти како што се енергијата и храната, благо се намали од 2,9 на 2,8 отсто. Сепак, ценовните притисоци поврзани со услугите останаа постојано високи на 4,2 отсто.
„Со најновите податоци за инфлацијата надвор од еврозоната, намалувањето на каматните стапки на состанокот на Европската централна банка речиси стана неизбежен заклучок. ЕЦБ има доволно причини дополнително да го намали нивото на рестриктивна монетарна политика“, вели Карстен Брзески, глобален шеф за макроекономија во ING, во е-пошта до Euronews.
Аналитичарите очекуваат намалување на каматната стапка на депозитите за 25 базични поени, додека основната стапка на рефинансирање и маргиналната каматна стапка може да се намалат за 35 базични поени. Во моментов тие стапки се за 50 базични поени, односно за 75 базични поени повисоки од стапката на депозитните средства.
Свен Јариј Штен, економист во Голдман Сакс, вели дека по овој состанок, ЕЦБ најверојатно ќе го потврди својот пристап „воден од податоци и од состанок до состанок“.
„Од нив се очекува да го оправдаат намалувањето на стапките со изразување доверба во процесот на дезинфлација, истовремено правејќи ограничени промени во нивните комуникации“, рече Штен.
Голдман Сакс очекува пауза во октомври, по што ќе следи трето намалување на стапката во декември. Паузата се заснова на претпоставката дека до октомври ќе се појават нови податоци кои би можеле да го променат наративот на ЕЦБ.
Сепак, Штен призна дека намалувањето на стапката во октомври сè уште може да биде „на маса“ доколку еврозоната доживее значителни економски изненадувања. До 2025 година, Штен предвидува поагресивно темпо на намалувања поради слабеењето на изгледите за активност и побавниот раст на платите, што треба да помогне во нормализирање на инфлацијата на услугите.
„Сега предвидуваме последователни намалувања од 25 базични поени во 2025 година, со што стапката на депозити ќе се намали на два отсто до јули.
Рубен Сегура-Кајела, економист во Банката на Америка, исто така очекува намалување од 25 базични поени на состанокот на 12 септември. Тој предвидува дека ЕЦБ ќе ги задржи своите сегашни насоки, повторувајќи го своето потпирање на податоците и постепен пристап кон промените на политиките.
Банката на Америка, исто така, очекува ново намалување од 25 базични поени во декември и предвидува вкупно намалување од 125 базични поени во текот на 2025 година.
„Податоците на крајот треба да ја поттикнат ЕЦБ да го забрза својот циклус на кратење, со едно намалување по состанок од март 2025 година наваму“, рече Сегура-Кајуела, предвидувајќи дека стапката на депозити може да достигне два отсто до втората половина на 2025 година.
Показателите за економски раст – загрижувачки
Бруто домашниот производ на еврозоната порасна за само 0,2 отсто во вториот квартал од 2024 година, што е надолна ревизија од претходната проценка од 0,3 отсто. Во целиот блок, резултатите значително се разликуваа, со Германија, најголемата економија во регионот, чиј економски раст се намали за 0,1 отсто.
Инвеститорите очекуваат и ажурирање на макроекономските проекции од состанокот на Управниот совет на ЕЦБ. Уште во јуни, ЕЦБ ги зголеми прогнозите за растот и инфлацијата во 2024 година, во споредба со претходните проценки.
Во тоа време, годишниот економски раст на еврозоната беше проектиран на 0,9 отсто во 2024 година, со дополнително зајакнување на 1,4 отсто во 2025 година и 1,6 отсто во 2026 година. Во меѓувреме, се очекуваше инфлацијата да падне од 5,4 отсто во 2023 година на 2,5 отсто во 2024 година и дополнително да се намали на 2,2 отсто во 2025 година и 1,9 отсто во 2026 година.