Европската централна банка на 17 април ќе ги намали каматните стапки поради ризикот од пад на инфлацијата и забавен раст. Ова го покажа анкетата на Ројтерс меѓу економистите спроведена пред ненадејната објава на САД дека ќе ги одложат повеќето реципрочни царини.
Како изненадувачки потег, американскиот претседател Доналд Трамп најави 90-дневна пауза на високите царини, што ја исклучува Кина, која се соочува со највисоки царини.
Глобалните финансиски пазари силно закрепнаа по пресвртот на Трамп.
Но, целокупната царина од 10% за речиси сите американски увози останува на сила, а најавата не влијае на постојните царини за автомобили, челик и алуминиум. Што сугерира дека сè уште има надолни ризици за растот и инфлацијата во еврозоната.
Растот на еврото од речиси 7% во однос на американскиот долар досега оваа година, исто така, придонесува за надолен притисок врз инфлацијата во регионот, што овозможува простор за натамошно намалување на стапката на ЕЦБ.
Се очекува ЕЦБ, која од јуни шест пати ја намали основната каматна стапка, денеска да изврши уште едно намалување.
Сепак, изгледите за каматните стапки беа скромни во споредба со каматните фјучерси, кои чинат околу три намалувања до крајот на 2025 година.
Исто така, немаше мнозинство во анкетата за тоа каде ќе бидат стапките во втората половина од оваа година, но просечната прогноза беше 2,00%.
„Очекуваме ЕЦБ да ги намали стапките за 25 бп на состанокот во април“, напишаа економистите на Морган Стенли во белешката објавена неколку часа откако САД објавија замрзнување на царините.
„Сметаме дека сме на пат растот во првиот квартал од 2025 година да биде во согласност со очекувањата на ЕЦБ… Но, фокусот ќе биде ставен на надолните ризици за инфлацијата кои произлегуваат од надворешното опкружување (нафта и валута), што би можело механички да го помести патот на инфлација проектиран од ЕЦБ под 2% веќе во вториот квартал.
Екстремната нестабилност на американската трговска политика – ги остави сите да погодуваат, што го отежнува предвидувањето со голема доверба.
„Искрено, сегашната ситуација не само што е хаотична, туку и луда“, напиша Карстен Брзески, глобален шеф на макро во ИНГ, во белешката објавена по објавувањето.
„Можеме да направиме некои итни промени во нашите прогнози, но со оглед на нестабилноста, би сакале да размислуваме за нив малку повеќе. Екстраполирањето на краткорочните трендови и настани во иднината се покажа како многу ризична стратегија.
Влошување на деловното расположение
Повеќето економисти веруваат дека американските царини имаа негативно влијание врз деловното расположение во еврозоната.
„Генерално, новото ниво на царини сепак би значело големо влошување на европската трговска средина во споредба со пред неколку месеци“, рече Рајнхард Клуз, главен европски економист на UBS.
„Претпоставуваме и дополнителна штета од неизвесноста и помалата доверба која не може лесно да се врати со одложување на примената на тарифите и негативни секундарни ефекти.
Само минатиот месец, економистите беа оптимисти дека плановите за инфраструктурни и одбранбени трошоци, особено во Германија, ќе ја оживеат долго-бавната економија на блокот.
Но, расположението оттогаш се влоши.
Мнозинството од 91% од испитаниците, 32 од 35, рекоа дека американските тарифи ќе имаат поголемо влијание оваа година од плановите за фискални трошоци. Сепак, мнозинството изјави дека во 2026 година ситуацијата ќе биде спротивна.
Иако се очекува инфлацијата да остане над целта на ЕЦБ од 2% оваа година, ризиците од дезинфлација се зголемуваат, според медијаторите на анкетите.
Просечната прогноза на истражувањето покажа дека економијата годинава ќе порасне за 0,8%, што е благо намалување во однос на предвидените 0,9% во март и дека следната година ќе порасне до 1,2%.