
Брисел истражува дали Кина обезбеди неправедни субвенции за фабриката за електрични автомобили BYD во Унгарија, во многу чувствителен потег чија цел е продлабочување на економските врски меѓу Пекинг и Виктор Орбан.
Европската комисија е во прелиминарна фаза на истрага за странски субвенции во фабриката BYD, изјавија за Фајненшл тајмс две лица запознаени со ова прашање, во потег што дополнително ќе ги зголеми трговските тензии со Пекинг.
Доколку Брисел утврди дека кинеска компанија има корист од неправедна државна помош, може да ја принуди да продаде некои средства, да го намали капацитетот, да ја отплати субвенцијата и потенцијално да плати казна за непочитување.
Унгарскиот премиер Орбан долго време е во конфликт со Брисел, особено поради Русија и војната во Украина. Во последниве месеци, тој зазема сè поостри ставови против ЕУ, охрабрен со изборот на неговиот идеолошки сојузник Доналд Трамп во САД. Орбан се очекува да стави вето на зголемувањето на воената поддршка за Украина на самитот на лидерите на ЕУ во четврток во Брисел.
Орбан, кој беше домаќин на претседателот Си Џинпинг во Будимпешта минатата година, успеа да привлече четвртина од сите кинески инвестиции што се влеваа во Европа во последниве години. Инвестицијата на BYD во јужниот унгарски регион Сегед се очекува да достигне 4 милијарди евра и да отвори дури 10.000 работни места.
Официјални претставници на ЕУ велат дека фабриката е изградена од кинеска работна сила и користи претежно увезени делови, вклучително и батерии, што создава мала економска вредност за блокот.
Јанош Бока, унгарскиот министер за Европа, изјави за ФТ дека Будимпешта не била информирана за истрагата, но додаде: „Не е изненадувачки – и општо познато е дека секоја инвестиција што се случува во Унгарија многу брзо се појавува на радарот на Комисијата, а Комисијата со двојно внимание ја следи секоја одлука за државна помош што се случува во Унгарија“.
Тој рече дека Будимпешта е „мирна“ затоа што внимателно ја проверила државната помош.
Регулативата за странски субвенции се користи неколку пати против кинески компании откако беше воведена во 2023 година. Таа може да наметне широк спектар на правни мерки доколку се утврди дека компаниите добиле каква било форма на директни или индиректни придонеси од влади надвор од ЕУ, вклучувајќи грантови, заеми без камата или ниски камати, даночни олеснувања за истражување и развој финансирани од државата и владини договори.
Портпаролот на Комисијата одби да коментира. Портпаролот на BYD не одговори веднаш на барањето за коментар.
Комисијата веќе откри дека BYD, заедно со другите кинески производители на автомобили, добиле субвенции во трговската истрага минатата година, што доведе до увозни давачки.
Земјите-членки на ЕУ оттогаш рекоа дека сакаат кинеските компании да градат фабрики во блокот.
„Ние не сме заинтересирани за инвестиции кои се едноставни операции на склопување без додадена вредност и без трансфер на технологија“, рече Вејанд, додавајќи дека Комисијата има „инструменти за да го поттикне ова“.
Претходната трговска истрага, која покажа дека BYD добила таква помош, воведе царини од 17 проценти.