Додека Талибанците преземаат чекори за стабилизирање на ситуацијата и бараат меѓународно признавање, кинеските државни компании и приватни компании користат различни инвестициски стратегии во земјата, уништена од војна.
Додека пристапот на чекање е резултат на социјалните претпријатија што ги „меркаат“ и политичките безбедносни ризици, но и националната стратегија на Кина, храброста на приватните компании да преземат ризици ја нагласува успешната кинеска дипломатија со Талибанците, која ги поставува темелите за кинеските компании да работат безбедно и непречено во Авганистан.
Кинеските приватни компании ќе бидат цврсто позиционирани во Авганистан, и покрај потенцијалните санкции на западните влади против Талибанците, чија цел е да ги унапреди геополитичките интереси на Западот и да ги задуши економските интереси на Кина, велат експерти во оваа област.
Портпаролот на државната компанија, кој сакаше да остане анонимен, рече дека нивните потези во Авганистан ќе бидат „во согласност со националната стратегија на Кина“, во врска со влијанието на санкциите предводени од Западот врз Талибанците.
Компанијата изгради автопат до Авганистан, а изградбата беше завршена пред две години.
Во неделата американскиот претседател Џо Бајден истакна дека одлуката за санкции против Талибанците „ќе зависи од нивното однесување“. Наводно, Велика Британија ќе бара санкции против Талибанците на самитот на Г7.
Кинеските бизнисмени и набљудувачи објаснија дека евентуалните санкции може да вклучуваат ограничување на патувањата, ограничувања за собирање, користење и проток на средства, меѓународно признавање и водење бизнис со компании од други земји. Во најлош случај, тоа може да ги исклучи компаниите што работат во Авганистан од глобалниот банкарски систем.
Додека големите кинески државни инвестиции во Авганистан постепено се суспендираат во услови на долгогодишна политичка нестабилност, кинеските претприемачи покажуваат поумерен став.
Сместен во главниот град Кабул, „кинескиот град“ (China Town) е основан во 2019 година и е дом на десетици фабрики за производство на обувки, облека, текстил и кабли, од кои некои се ставени во пробна работа. Јиу беше еден од основачите на „кинескиот град“ и беше вклучен во повеќето проекти инвестирани во Кина во Авганистан.
Според Јиу, кинеските бизнисмени биле информирани дека новото раководство ветило дека ќе ги заштити инвеститорите, бидејќи „кој и да остане во земјата им помага на Авганистанците“.
Кинескиот заменик генерален директор Ли Сиксинг изјави за „Глобал тајмс“ дека нивниот бизнис план во земјата нема да се промени, „затоа што тие проекти во кои се вклучени Кинезите се однесуваат на животот на локалното население“, и таквите прашања се основни за Талибанците … Тој додаде дека идните инвестициски планови во Авганистан ќе треба да почекаат додека не се разјасни ситуацијата.
Каси, кинеска работничка, изјави за „Глобал тајмс“ дека нема да ги промени своите сегашни деловни одлуки и дека ќе ги прошири инвестициите на компанијата во Авганистан, како што беше претходно планирано.
„Ние извлековме голема корист од нашите бизнис планови во Авганистан во изминатите пет години и веруваме дека операцијата ќе биде поефикасна откако ќе се стабилизира ситуацијата“.
Кинеските приватни бизнисмени посочија дека се релативно имуни на потенцијалните западни санкции и изготвија планови за итни случаи за справување со сите можни последици.
Експертите забележаа дека потегот на некои западни земји да воведат економски санкции против Авганистан е повеќе одраз на нивниот страв од предавање економски можности на Кина, отколку која било друга причина.
Соединетите држави и нивните западни сојузници се само исплашени и љубоморни дека „економскиот вакуум“ во Авганистан ќе го пополнат кинеските компании, изјави за „Глобал тајмс“, Киан Фенг, директор на одделот за истражување на Националниот стратешки институт на Универзитетот Цингуа, додавајќи дека таму нема многу западно деловно присуство, така што санкциите нема да им наштетат.
Простор за идна соработка
Жу Јонгбиао, директор на Центарот за авганистански студии на Универзитетот Ланжу, рече дека идната структура на режимот на Талибанците, неговата економска политика и политиката на странски инвестиции се уште се далеку од јасни, бидејќи тоа не се талибански приоритети.
„Сегашниот приоритет на Талибанците е стабилноста на режимот и подобра внатрешна рамнотежа на силите“, рече Жу.
Иако е тешко за државните компании да се справат со нестабилноста, кинеските приватни компании „чекаат илјада работи да се направат“ во економското закрепнување и тие се поприспособливи и смели во „борбата за иднината“, рече Киан.
Потезите за преземање ризици на кинеските приватни компании се изградени врз флексибилна и успешна кинеска дипломатска политика, која го отвора патот за стабилни односи со талибанското раководство и обезбедува солидна основа за непречена работа на кинеските компании во Авганистан.
Според кинеското Министерство за трговија, кинеските компании имале договори за проекти во вредност од 110 милиони долари во Авганистан во 2020 година, што е зголемување за 158,7 проценти во споредба со минатата година, пишува „Глобал тајмс“.
