Пазарите на трудот моментално минуваат низ голема трансформација – со милиони деловни позиции потенцијално да бидат елиминирани или создадени во наредните години, според влијателната невладина организација Светски економски форум (СЕФ).
Овој тренд е под влијание на голем број факти, од технолошки напредок до климатски промени. Но, едно е сигурно: многу работници ќе мора да се прилагодат ако сакаат да го задржат својот работен статус.
Затоа, клучно е да имате вештини за навигација во оваа промена – а можеби дури и со барањата на нова работа.
Во својот најнов извештај „Иднината на работните места“, СЕФ наведува кои вештини се моментално клучни и кои ќе станат витални во наредните години. Извештајот се базира на истражување на 803 компании во 27 индустриски кластери во 45 различни економии.
Вештините за аналитичко и креативно размислување се на прво место во однос на тоа што компаниите во моментов најмногу очекуваат од вработените. Вештините за само-ефикасност, вклучувајќи еластичност, флексибилност и мобилност, мотивација и самосвест, љубопитност и посветеност на доживотното учење, ги заокружуваат првите пет.
Ова е „знак за препознавање на важноста на способноста на работниците да се прилагодат на нарушените услови на пазарот на трудот“, се наведува во извештајот.
Само една вештина поврзана со технологијата – технолошката писменост – влегува во првите 10, рангирани на шестото место. Способноста за разбирање и работа со вештачка интелигенција (ВИ) и големи податоци моментално е рангирана на 15-то место.
Најновото рангирање одразува одредени промени во однос на последното истражување на истата тема, објавено во 2020 година.
„Споредбите со претходните истражувања покажуваат дека креативното размислување станува сè поважно во однос на аналитичкото размислување бидејќи задачите на работното место стануваат се повеќе автоматизирани“, се наведува во извештајот.
„Во 2018 и 2020 година, бројот на анкетирани компании кои го сметаа аналитичкото размислување како клучна вештина ги надмина оние кои го сметаа креативното размислување како основна вештина со разлика од 35% и 38%, соодветно. Тој јаз сега се намали на 21% и може да продолжи да се намалува“.
Вештини кои се појавуваат
Според СЕФ, се очекува понатамошен развој во кој се очекува најмногу да се бараат вештини. „Работодавачите проценуваат дека 44% од вештините на работниците ќе бидат нарушени во следните пет години“, се наведува во извештајот.
Креативното размислување е вештината што се очекува да порасне во најголема важност, проследено со аналитичко размислување и технолошка писменост. Последното е особено важно бидејќи технолошкиот развој ќе биде клучниот двигател за отворање на нови работни места и елиминирање на постојните.
Вештачката интелигенција и знаењето за големи податоци се рангирани на седмото место бидејќи секторот во последно време е во подем, предизвикувајќи загриженост за тоа колку вештачката интелигенција ќе го наруши постоечкиот систем на работни места. Меките вештини како што се љубопитноста и доживотното учење, како и еластичноста, флексибилноста и агилноста, исто така, ќе станат сè повеќе витални за работниците, на четврто и петто место.
На другиот крај на скалата, физичките вештини се меѓу оние кои можеби ќе бидат помалку важни во иднина.
Топ 10 најважни вештини
Ова се 10-те најважни вештини за работниците оваа година, според извештајот „Иднината на работните места“ на Светскиот економски форум.
1. Аналитичко размислување
2. Креативно размислување
3. Отпорност, флексибилност и агилност
4. Мотивација и самосвест
5. Љубопитност и доживотно учење
6. Технолошка писменост
7. Сигурност и внимание на деталите
8. Емпатија и активно слушање
9. Лидерство и општествено влијание
10. Контрола на квалитет
