Одлуките на Европската централна банка (ЕЦБ) ќе бидат под многу поголема контрола кога каматните стапки ќе паднат на околу три проценти и ќе се појават конфликти околу тоа што е потребно повеќе за да се одржи инфлацијата под контрола.
Иако следните две или три намалувања на депозитната стапка од сегашното ниво од 3,75 проценти веројатно нема да предизвикаат многу триење, дебатата потоа ќе наиде на различни ставови за инфлацијата и точката на пресврт во која монетарната политика престанува да го ограничува економскиот раст, велат експертите за Блумберг.
Со падот на инфлацијата, пазарите и аналитичарите веруваат дека трошоците за задолжување ќе достигнат опсег од 2-3 проценти.
„Како што референтните стапки се приближуваат до горниот опсег на проценката на неутралната каматна стапка – односно, колку помалку сме сигурни за тоа колку е рестриктивна нашата политика – треба да бидеме повнимателни да избегнеме самата политика да стане фактор што ја забавува дезинфлацијата, изјави членот на Извршниот одбор на ЕЦБ Изабел Шнабел.
Претставниците на ЕЦБ генерално се согласуваат дека има простор за натамошно намалување на стапките, при што растот на потрошувачките цени сè уште е во согласност со нивните изгледи за враќање на целта од два проценти до крајот на следната година.
По првичното намалување на каматните стапки во јуни, се очекува да продолжи и во септември и декември – согласно објавувањето на кварталните економски проекции.
Сепак, има помалку консензус за тоа колкава закана сè уште претставува инфлацијата – која беше 2,2 проценти во август. Исто така, важно е да се забележи дека економијата на 20-те земји од еврозоната го губи моментумот.
Според Блумберг, економистите очекуваат шест намалувања на каматните стапки на ЕЦБ до декември 2025 година, но нивното темпо е клучно.
Дискусиите за ова прашање опширно се водат во 26-члениот Управен совет на Централната банка на еврото.
Од една страна, грчкиот претседател Јанис Стурнарас ги повика официјалните лица да бидат „загрижени за надминувањето колку што се загрижени за пониската цел на инфлацијата“, додека Португалецот Марио Сентено рече дека ЕЦБ мора „да ја намали инфлацијата со најмала можна жртва“ – мислејќи на потенцијалната економска болка ако политиката е премногу тесна во текот на долг временски период.
За него, опасност е и враќањето во амбиентот на ниска инфлација, односно низок економски раст кој ѝ претходеше на пандемијата.
Спротивно на тоа, хрватскиот член и гувернер на Хрватската народна банка Борис Вујчиќ го издвои стабилниот раст на цените во услужниот сектор, кој достигна 4,2 отсто во август, додека претседателот на Бундесбанк Јоаким Нагел минатата недела рече дека ЕЦБ не треба да ги намалува стапките премногу брзо бидејќи „ малку посилното економско закрепнување може дополнително да го одложи враќањето на нашата цел“.
