Илон Маск плати повеќе од 200 милиони долари за да му помогне на Доналд Трамп да биде реизбран во ноември. Во неделите по победата на Трамп, Маск ја врати таа сума и многу повеќе. Во декември, тој стана првиот човек кој достигнал богатство од 400 милијарди долари. Во тоа време, приватните инвеститори го проценија неговиот стартап xAI на 50 милијарди долари (наспроти 24 милијарди долари во мај) и неговата ракетна компанија SpaceX на 350 милијарди долари (наспроти 210 милијарди долари во јуни). Истиот месец, акционерите на Tesla ја зголемија пазарната капитализација на компанијата на рекордни 1,5 трилиони долари.
Почетокот на колапсот
Тогаш работите полека почнаа да се распаѓаат. Акциите на Tesla паднаа во пречка на почетокот на јануари, откако компанијата објави послаби од очекуваните испораки на возила во четвртиот квартал од 2024 година. Но, акциите на Tesla почнаа сериозно да паѓаат на 21 јануари, ден по инаугурацијата на Трамп, кога Маск ја презеде функцијата шеф на новиот Оддел за владина ефикасност на Трамп (DOGE). Загриженоста за способноста на Маск да ја води Tesla додека истовремено работи на намалување на владините трошоци предизвикаа акциите на Tesla да паднат за 50% од својот врв.
„Во основа, зборот „рамнотежа“ е нешто што недостасува кога станува збор за Илон Маск и неговата способност да ја води Tesla како извршен директор… додека истовремено ја посветува целата своја енергија и време на иницијативата DOGE на администрацијата на Трамп“, напиша во неодамнешниот извештај аналитичарот на Wedbush Securities, Ден Ајвс. Тој истакна дека резултатите на Тесла се слаби во последно време.
На 29 јануари, Tesla објави разочарувачки раст на приходите од само 1% до 97,7 милијарди долари во 2024 година. Профитот падна втора година по ред на 8,4 милијарди долари. Во меѓувреме, се појавија извештаи за драстичен пад на продажбата на автомобили Tesla во првите два месеци од 2025 година во Германија, Кина и Австралија. Аналитичарите на JP Morgan неодамна ја намалија прогнозата за глобалната испорака за првиот квартал од 2025 година на најниско ниво од третиот квартал на 2022 година. Во исто време, протести против Тесла и Маск избувнаа во дилерите на Тесла низ САД.
Уделот на Тесла паѓа под 100 милијарди
Можеби не е изненадување што Маск поднесе формална жалба пред една недела против пресудата за Делавер од јануари 2024 година. Таа пресуда го поништи рекордниот бонус пакет што му беше доделен во 2018 година. Судијата пресуди дека Маск и Тесла не успеале да докажат дека процесот на доделување е праведен поради конфликт на интереси и „контрола“ на Маск врз одборот на директори.
Форбс ги намали основните опции во тој пакет (кои се во вредност од 65,3 милијарди долари врз основа на затворањето на пазарот во понеделник) за 50% во очекување на одлуката за жалбата. Со исклучок на тие опции, Маск поседува 12% од акциите во Tesla во вредност од 97,8 милијарди долари. Тој вети повеќе од половина од своите акции за да обезбеди лични заеми до 3,5 милијарди долари.
Уделот на Маск во SpaceX е 147 милијарди долари
Со оглед на падот на Tesla, SpaceX сега е највредното богатство на Маск за прв пат по пет години. Форбс проценува дека 42% од акциите на Маск во неговата ракетна компанија сега вреди 147 милијарди долари.
Последен пат уделот на Маск во SpaceX вредеше повеќе од неговиот удел во Tesla беше во 2019 година. Тогаш целото негово богатство беше околу 20 милијарди долари. SpaceX, кој лансира сателити, товар и астронаути во орбитата за владини и комерцијални клиенти, го зголеми својот приход за 51% на 13,1 милијарди долари во 2024 година, според проценките на аналитичарите Payload Space. Проценетиот приход од сателитската интернет услуга Starlink на SpaceX е речиси двојно зголемен на 8,2 милијарди долари.
Други средства
Иако SpaceX и Tesla сè уште сочинуваат повеќе од 80% од проценетата нето вредност на Маск од 329 милијарди долари. Тој, исто така, поседува помали удели во xAI, X Corp (поранешен Twitter), стартапот за тунелирање Boring Company и фирмата за импланти на мозок Neuralink. Тие зделки заедно додаваат уште 45 милијарди долари на богатството на Маск.
Маск ја призна „големата тешкотија“ во балансирањето на DOGE и неговата улога во водење на шест различни компании. Сепак, тој сè уште не се откажал од неговата компанија за електрични возила. Тој на X минатиот понеделник напиша дека „Тесла ќе биде добро на долг рок“. На крајот на краиштата, и покрај неодамнешниот пад, акциите на компанијата се уште пораснаа за 46% во изминатата година, а Маск останува најбогатиот човек во светот.
