На неодамнешниот годишен состанок на централните банкари во Џексон Хол, Вајоминг, во вестите, клучните говори и неофицијални разговорите се повторуваше една тема: Основните претпоставки за тоа како функционира економијата и нејзините политики веќе не можат да бидат сигурни.
Според Аксион, тоа е важен момент бидејќи централните банкари од двете страни на Атлантикот бараат ново разбирање за тоа како функционира економијата по пандемијата. Но, во меѓувреме, се соочуваме со ера на помала предвидливост на политиките и побрзо прилагодување на новите информации.
Ова е доба на „смени и паузи“, како што рече претседателката на Европската централна банка, Кристин Лагард во говорот во кој „правилата од минатото можеби повеќе не се добар водич за функционирањето на економијата“. Џером Пауел, шеф на американската централна банка ФЕД, дели сличен став.
Каква е врската помеѓу невработеноста и инфлацијата? Што е „неутрална“ каматна стапка која ниту ја стимулира ниту ја забавува економијата? Како монетарната политика влијае на економијата? Колку одредена каматна стапка ќе ги зголеми бавниот раст и инфлацијата и колку брзо? Ова се прашања на кои креаторите на политиката никогаш не би можеле да одговорат со прецизна сигурност. Но, во минатото тие можеа да работат со разумни проценки кои изгледаа стабилни со текот на времето. Тој период, сепак, заврши и централните банкари и владите на земјите се обидуваат да ги разберат новите економски закони.
Пандемијата предизвика серија сеизмички поместувања во светската економија, со прекини во снабдувањето и поголем јавен долг. Лагард тврдеше дека сега се во тек други промени кои ќе создадат дополнителна нестабилност, пренесува Инвеститор.ме.
Таа ги спомна историски тесните пазари на труд – појавата на работа на далечина и забрзаниот развој на вештачката интелигенција, како и прекините во снабдувањето поради климатските промени и поврзаните трансформации во енергетскиот сектор.
Згора на тоа, зголемените трговски ограничувања и домашната индустриска политика може да ги направат синџирите на снабдување кревки.
Одговорите на владата на овие шокови, вклучително и трошењето за енергетската транзиција и војската, веројатно ќе создадат „фаза на напредни инвестиции што во голема мера е нечувствителна за деловниот циклус“.
„Порано се жалевме на грешките во моделите, но тие се поголеми денес“, изјави за Axios Кристин Форбс, економист од МИТ и поранешен креатор на политиката на Банката на Англија.
„Не можеме само да им веруваме на моделите да ни кажат што сакаме да ни кажат“, рече таа. „Мораме да ги разгледаме и анализираме влезните податоци и да бидеме подготвени да одговориме во која било насока.
Заклучокот би можел да биде изјавата на Лагард: „Водењето политика во време на прекини и паузи бара отворен ум и подготвеност да ги прилагодиме нашите аналитички рамки во реално време на новите случувања во ситуацијата“.
За тоа, како што рече, ќе биде потребна „јасност, флексибилност и понизност“.
