За сите кои се занимаваат со економија или кој било бизнис:„Не дозволувајте лудаците да ве сомелат“

191

Пол Кругман е еден од најцитираните економисти денес. Неговите предавања се слушаат на Универзитетот Принстон, Јеил, МИТ, Лондонската школа за економија. Објавил 27 книги, пишува нашироко читани колумни, а светот слушна за него благодарение на Нобеловата награда пред 15 години.

Кругман се нарекува себеси модерен либерал и е особено заинтересиран за прашањата за распределбата на доходот, оданочувањето, меѓународната и макроекономијата. Секој кој е заинтересиран за нови економски идеи слушнал за името на Пол Кругман пред сè поради неговата трговска теорија и новата економска географија. Тој понуди објаснувања за меѓународните трговски обрасци и географската дистрибуција со испитување на потрошувачите и нивните преференции за различни производи и услуги, меѓу другото.

Кругман и луѓето
Кругман е многу интересен соговорник и предавач, поради што често е цитиран. Во неодамна објавеното гостување на каналот MasterClass, тој се обиде накратко да го понуди својот поглед на економијата и светот во кој живее.

Како прво, за Кругман, економијата се луѓе, таа се однесува на луѓето, таа е наука за луѓето. Тој тврди дека тоа е она што економистите најчесто го занемаруваат и забораваат. Економијата не е за пари. Не се работи ниту за корпорации. Се работи за луѓето и нивните постапки.

„Станува збор за ограничен сегмент од работите што луѓето ги прават. Значи, економијата не е љубов. Не се работи за смислата на животот. Станува збор за обичниот живот, како што рече викторијанскиот економист Алфред Маршал. Се работи за купување, трошење и заработка“, изјави Кругман.

Гледањето на луѓето како да се механизми е основна карактеристика на економистите што Кругман ги критикува. Точно е дека човечкото однесување може да се сведе на облини, на математика, но човекот не е бројка, тој е слободен. И Кругман објаснува:

„Секоја наука која се занимава со човековото однесување се потпира на предвидливоста на тоа како луѓето ќе реагираат во одредени ситуации, под одредени околности. И точно е дека и ние во економијата сметаме на тоа дека луѓето ќе бидат доволно предвидливи. Мислам дека не мора да бидете „овој“ или „оној“ тип на личност, за да знаете што ќе правите следната минута. Но, ако ги прашаме реакциите на милион луѓе во одредени околности, можеме со сигурност да го предвидиме однесувањето на мнозинството. На таа основа можеме да ги градиме нашите животи и науки“.

Во краток преглед на економијата денес и времињата што го фатија сето тоа, Пол Кругман рече:

„Времето во кое живееме е невообичаено. „Балонот за домување“ пукна. Кинеската економија напредува. Нееднаквоста расте. Здравјето е голема работа, голем проблем. Даноците се проблем од прв ред. Се губат тешки физички работни места во производството, земјоделството, градежништвото, рударството. Сето ова е многу комплицирано.

Но, наместо да ги кревате рацете и да кажете „Уф, ова е многу комплициран свет, јас не го разбирам!“, обидете се да го разберете. Обидете се да најдете значење во сето тоа.

Занимавањето со економијата бара да се тргнеме од сите детали и да ги бараме заедништвото, значењето, суштината.

Што е тоа?

Се работи за луѓе. Не се работи за пари, туку за она што го прават луѓето“, вели економистот.

Два принципи и лудаци
Во основа, според Пол Кругман, станува збор за два принципа.

Банкнота од 100 долари нема долго да остане на улица. Тоа е првото.

Втората е дека секоја продажба е всушност купување. Работите се собираат.

Еве што вели Пол Кругман на сите кои се занимаваат со економија или кој било бизнис:

„Мораме да научиме да размислуваме како економисти. Најважно е да се едуцираме. И, никогаш не било поважно да се едуцираме. Кризата што нè зафати во 2008 година не беше толку тешка како Големата депресија. Зошто? Затоа што научивме нешто“, рече тој.

Што се однесува до големите идеи, Кругман вели дека нема гаранции дека тие ќе оживеат. Но, ако не се обидете да ги спроведете во пракса, тогаш сигурно нема да го направат. И, веројатно највредната препорака на искусен економист е никогаш да не престанете да следите, да дознавате, да учите и никогаш да не дозволувате „лудите луѓе да ве сомелат“.