Среде растечката глобална економска дигитализација, монетарниот систем на Вашингтон во некои случаи стана застарен и со општество, крајно поделено во мислењата за тоа што би било најсоодветно за иднината на земјата. Федералните резерви безусловно го поддржуваат предлогот за создавање дигитален долар, бидејќи сметаат дека ова е неопходна модернизација на американскиот систем, но Wall Street стравува од влијанието на таквата промена во инвестициската рутина; став што го дели банкарскиот систем, при што банкарите се плашат од загуби на пазарот на заеми бидејќи луѓето ќе можат да земат дигитални пари директно од Резервите.
Дигитализацијата на глобалната валута е процес кој брзо напредува низ целиот свет, при што неколку земји создаваат дигитални верзии на своите валути како начин да се натпреваруваат со растот на приватните валути и подобро да ги исполнат барањата на се повиралните економии. Овој процес беше особено забрзан по почетокот на пандемијата на коронавирус. Во истиот период, идејата за дигитален долар почна да добива моќ во Вашингтон – главно како начин да се овозможи спор за економската хегемонија со Кина, чија монетарна дигитализација е многу напредна, пренесе Банкар.
Бидејќи американскиот долар е најчесто користената валута во меѓународната трговија, таков проект беше очекуван, но отпорот од некои сектори останува силен. Сослушувањето во Конгресот што се одржа кон средината на јули, на кое Џером Пауел, шеф на Федералните резерви, го бранеше проектот, нагласувајќи дека создавањето дигитален долар ќе ја елиминира потребата да се користат криптовалути и “стабилни монети“ (криптовалути со вредност утврдена со стабилни средства) во трансакциите. Во истата прилика, Пауел објави дека во септември ќе биде објавен извештај што ги содржи главните детали за проектот, во кој ќе бидат сумирани ризиците и придобивките и ќе започне јавни консултации и дебати во Конгресот.
Владата се обидува да го поддржи секој предлог во овој поглед, бидејќи, покрај економската вредност, има и зголемување на американската проекција на моќ. Со напредокот на дигиталната економија и тешкотиите што ги носат криптовалутите, дигиталниот долар ќе биде корисна алатка за зачувување на економската и монетарната доминација на САД, што е точка на силен геополитички интерес. Меѓутоа, во однос на инвестицискиот сектор, перспективите се различни.
Банките се плашат од централната точка, можноста луѓето директно да се обратат до Резервите, со цел да добијат дигитална валута, што би донело загуби за традиционалните американски банки. Несомнено, приватните банки се оние кои профитираат најмногу од статус кво ситуацијата и секоја промена може да донесе нестабилност во банкарскиот сектор. Сепак, постои голем страв од можноста за безбедносна нестабилност во трансакциите, генерирана од сајбер-напади – кои стануваат се почести низ целиот свет.
На Wall Street, стравот од дигиталниот долар ги мачи и банките, кои предупредуваат дека со оглед на тоа што Федералните резерви почнуваат да се мешаат во улогата на приватните институции, кредитите ќе растат по цена, што ќе ги повреди инвеститорите на берзите – во зависност од банкарските заеми и нивната способност да управуваат со своите активности.
Интересно е да се забележи колку се кохерентни аргументите на двете страни во овој спор. Всушност, иницијативата на Федералните резерви овозможува создавање систем со поголемо државно учество на кредитниот пазар и тоа ќе има влијание врз целата американска економија.
Во иста смисла, таквите промени и прилагодувања се неопходни ако Соединетите држави планираат да ја гарантираат својата хегемонија во се поголемиот дигитален свет, среде жестока трговска војна со Кина. Во секој случај, тоа ќе има влијание и врз економијата и врз американската глобална проекција на моќ.
Банките работат од конзервативна перспектива, обидувајќи се да го одржат активниот систем што најмногу го фаворизираше растот на овие институции во историјата: финансискиот капитализам.
Економската дигитализација под раководство на Централната банка изгледа како катастрофа за стариот финансиски систем што на банките им обезбеди профит и раст во работењето на берзата. Сепак, овие промени се неизбежни и се одложувани со години.
Финансискиот капитализам е во криза долго време, и од 2008 година неговото постоење е загрозено. Пандемијата само го консолидираше долгиот процес на структурни промени во светскиот економски поредок, забрзувајќи ја дигитализацијата на економијата и кризата на тековниот финансиски систем – кој станува застарен.
Ова не е крај на моќта на банките, само предизвик, бидејќи тие ќе треба да создадат нови начини за финансирање заеми. Периодот на приспособување кон новиот систем ќе биде бавен и ќе донесе загуби, што ќе доведе некои институции до банкрот. Сепак, ова е централна точка во американската историја, каде што САД мора да изберат помеѓу зачувување на комерцијалната доминација на доларот или одржување на моќта на банките, прифаќајќи дека Вашингтон го губи економското и политичкото влијание во светот.
Фото: Pixabay
