Планот на Европската унија е до 2030 година целата облека што се продава на пазарот да биде издржлива, поправлива и рециклирана. Етикетите ќе треба да бидат појасни, ќе треба да се направи повеќе облека од рециклирани влакна. Сето ова се должи на барањето да се намали емисијата на штетни гасови што ги произведува текстилната индустрија во другите делови на светот.
– Брзата мода не е во мода – порача Европската комисија во својата стратегија објавена минатата година. Секторот за облека до 2030 година би морал да испушти 45 отсто помалку емисии, пишува „Дојче Веле“ (ДВ).
Многу од најголемите модни синџири, го засноваат својот бизнис модел на масовно производство на евтина облека и воведување нови стилови на облека на неделно ниво. Поновите играчи, како што е кинескиот „Шејн“, секојдневно објавуваат нови парчиња облека во онлајн продажба. Некои компании, под притисок на клиентите и инвеститорите, донесоа нови колекции на пазарот како одржливи и поставија свои цели за чистење.
По носењето, а понекогаш и порано, повеќето алишта завршуваат на депонии или печки. Податоците од Фондацијата Елен Мекартур, добротворна организација која работи на намалување на отпадот, покажуваат дека само 13 проценти од материјалите што се користат во производството на облека се рециклираат во некоја форма. Помалку од еден процент се користи за нова гардероба.
Просечниот Европеец годишно троши 15 килограми текстил, вклучувајќи и предмети како завеси и индустриски ткаенини. Околу една четвртина од тоа се испраќа во странство, најмногу во Африка и Азија, се вели во најновиот извештај на Европската агенција за заштита на животната средина. Облеката често се собира во добротворни продавници, а потоа се препродава.
Во последните две децении, европскиот извоз на користена облека се зголеми речиси тројно и достигна приближно 1,7 милиони тони годишно. Но, судбината на овие пратки е многу неизвесна, наведува агенцијата. Во Африка, каде што Европа испраќа 46 отсто од искористениот текстил, постои пазар за оваа облека, но голем дел од неа завршува на депониите или на улиците и реките.
Во Гана, каде оди најголемото количество европски текстил, околу 40 отсто од облеката завршува како отпад. Во Азија, каде што Европа испраќа 41 отсто од својот отфрлен текстил, извозот е поверојатно да се сортира и преработува. Како што е наведено, големите земји како Пакистан и Обединетите Арапски Емирати се центри за остатокот од светот. Таму ткаенините се претвораат во индустриски партали или во изолација за згради. Голем дел од таа гардероба завршува во инсинератори. Во моментов, само околу една третина од текстилниот отпад на ЕУ се собира за повторна употреба и рециклирање. Сепак, од 2025 година земјите членки ќе треба да соберат се, но прашање е дали тоа навистина е остварливо.
Фото:Pixabay
