Америка може да се напојува цел век со енергија од својот нуклеарен отпад

68

Научниците одамна знаат за потенцијалот на брзите реактори кои го претвораат нуклеарниот отпад во енергија. Сепак, иако технологијата беше докажана во пилот програма на американската влада која траеше од 1960-тите до 1990-тите, досега оваа опција не се сметаше за доволно профитабилна за да се користи.

Win-win ситуација

Сегашното ниво на нуклеарен отпад во САД би можело да произведе доволно енергија за да ја напојува целата земја 100 години, пресметале истражувачите од Националната лабораторија во Ајдахо (INL), една од водечките енергетски истражувачки лаборатории под покровителство на американската влада. Оваа технологија би помогнала да се ублажи моменталната енергетска криза и да се реши тешкиот предизвик за управување со нуклеарниот отпад, велат тие.

Парискиот договор од 2015 година и наглиот пораст на трошоците за енергија го поттикнаа развојот на нови извори на енергија неутрални од јаглерод и го свртеа вниманието на енергетските експерти кон запоставените брзи реактори.

Неискористени ресурси

Во моментов има 93 комерцијални нуклеарни реактори на 55 локации во САД, според Нуклеарната регулаторна комисија (NRC). Дваесет и шест од нив се во некоја фаза во процесот на распаѓање и сите тие произведуваат радиоактивен отпад.

Истите извори наведуваат дека има околу 80.000 метрички тони потрошено гориво од реактори за лесна вода во САД, а постоечката нуклеарна флота произведува околу 2.000 дополнителни тони потрошено гориво секоја година.

Всушност, излегува дека користиме само половина процент од енергијата пронајдена во ураниумот ископан од земјата. Голем дел од таа енергија може да се искористи доколку горивото се рециклира преку брзи реактори, велат американските истражувачи.

Технологија на брз реактор

Брзите реактори не ги забавуваат неутроните ослободени во реакцијата на фисија, а побрзите неутрони предизвикуваат поефикасни реакции на фисија бидејќи ураниум-238, кој претежно се наоѓа во потрошеното гориво, подобро се претвора во плутониум за процесот на фисија.

Технологијата за брз реактор постои повеќе од педесет години. Фабриката Experimental Breeder Reactor-II работеше од 1964 до 1994 година, додека Конгресот на САД не престана да ги плаќа сметките.

Русите пред сите

Русија е единствената земја која произведува електрична енергија користејќи технологија на брзи реактори, а слични планови имаат и Индијанците и Кинезите. Американците најавија изградба на сопствен тест реактор со брз спектар во 2019 година, но парите за почеток на работите се уште не се платени. Конгресот сега би можел да се премисли бидејќи во овие неизвесни времиња не е паметно „да им се остави водството на Русија, Кина и Индија“, како што рече американското биро за нуклеарна енергија.

Приватниот сектор веќе се активираше. TerraPower, американска компанија за дизајн и развој на нуклеарни реактори, инвестира во синџири за снабдување и лобира меѓу политичарите, а слични планови има и калифорнискиот стартап Oklo. Но, за да може нуклеарниот отпад да се користи за напојување на брзи реактори, тој мора да се третира. И само Русија има големи капацитети за таа работа; Националната лабораторија во Ајдахо може да преработи само онолку гориво колку што троши за истражување и развој.