Школувањето, особено високото образование, во умовите на многу родители е водечка идеја за подобра бизнис перспектива и иднината на нивните деца. Затоа, оправдано е да се постави едноставно прашање – дали универзитетското образование го намалува ризикот од невработеност во Европа?
Одговорот е да. Во земјите од Европската Унија (ЕУ), стапката на невработеност кај високообразованите е пониска од онаа кај општата популација. Сепак, невработеноста и структурата на економијата не се исти насекаде, па затоа ова се одразува во односот помеѓу двете категории. Интересно е што постои една земја, секако надвор од ЕУ, во која стапката на невработеност кај високообразованите е повисока од стапката на невработеност кај општата популација. Тоа е Турција.
Минатата година, стапката на невработеност во земјите од ЕУ за луѓе помеѓу 15 и 74 години варираше помеѓу 2,6 проценти во Чешка и 11,4 проценти во Шпанија. Просекот во ЕУ беше 5,9 проценти.
По Шпанија следуваа Грција со 10,1 процент и Финска и Шведска со 8,4 проценти. Надвор од ЕУ, Турција со 8,8 проценти и Србија со стапка од 8,6 проценти исто така се издвоија во оваа негативна смисла.
Заедно со Чешка, Полска беше најдобра. Невработеноста таму беше 2,9 проценти, Малта со 3,1 процент и Германија со 3,4 проценти. Кога се гледа стапката на високообразовани невработени лица, Чешка е повторно најдобра со стапка од само 1,4 проценти.
Просекот во ЕУ е 3,8 проценти.
Најлоша е Грција, каде што невработеноста во таа категорија беше 7,3 проценти, пред Шпанија со 6,9 проценти и Франција со пет проценти.
Патем, Турција беше убедливо на врвот меѓу анализираните земји со 9,2 проценти.
„Навистина е невообичаено што стапката на невработеност кај најобразованите е повисока од онаа кај општата популација“, изјави Организацијата за економска соработка и развој (ОЕЦД) за Euronews.
Бидејќи стапките на невработеност варираат меѓу земјите, апсолутните бројки не секогаш и целосно ја покажуваат споредливата длабочина на јазот помеѓу невработеноста во двете анализирани категории.
Затоа, можеби подобра мерка е соодносот каде што нема разлика помеѓу двете категории ако бројот е 1. Колку е поголем соодносот, толку е поизразена невработеноста кај општата популација отколку кај високообразованите. Логично, единствената земја каде што соодносот е под 1 е Турција и е 0,96.
Просекот на ЕУ е 1,55, што значи дека стапката на невработеност кај општата популација е за 55 проценти повисока отколку кај оние со универзитетска диплома.
Во поновите земји-членки на ЕУ, предноста од поседување универзитетска диплома е уште поизразена. Имено, во Романија, Словачка, Бугарија, Унгарија и Полска, стапката на невработеност кај општата популација е повеќе од 100 проценти повисока отколку кај оние со универзитетска диплома.
Во однос на вработеноста, високообразованите имаа најмала предност во Кипар. Стапката на невработеност кај општата популација е само за 23 проценти повисока. Следуваат Германија со разлика од 31 процент, а Данска и Холандија со 32 проценти. Затоа, ова се земји каде што дури и оние без универзитетска диплома имаа значителна шанса да најдат работа.
Според ОЕЦД, во голем број земји во последниве години бројот на луѓе со високо образование расте побрзо од бројот на достапни работни места што бараат такво образование. Ова во голема мера ја еродираше предноста на поседувањето универзитетска диплома во однос на леснотијата на наоѓање работа и повисоките плати.
Оваа организација истакнува дека владите треба да обрнат поголемо внимание на квалитетот на високото образование и важноста на одредени студии за пазарот на трудот.