Кинескиот прекумерен капацитет и високите цени на енергијата го забрзаа долгорочниот пад на европското производство на челик и алуминиум.
Последната закана сепак доаѓа од Соединетите Американски Држави. Тарифите на претседателот Доналд Трамп, особено зголемената тарифа за увоз на алуминиум, може да ја пренасочат поплавата на метали кон Европа.
Европскиот одговор има и протекционистичка форма, навестувајќи натамошни поделби во глобалните трговски текови, пишува Енергија Балкана.
Стратешките проекти во Европа се квалификуваат за забрзана обработка на дозволи, максимум 27 месеци за рударски проекти и 15 месеци за проекти за обработка, како и пристап до финансирање на европско и национално ниво.
Списокот на проекти е силно фокусиран на суровини за батерии како литиум, кобалт, никел и графит, но вклучува и поретки елементи како галиум, германиум и волфрам. Беа претставени 14 од 17 метали од листата на стратешки метали на ЕУ.
Проектите, распространети низ 13 земји-членки, го покриваат целиот синџир на снабдување од рударство, преку преработка, до рециклирање, па дури и замена на материјали.
Тие треба да и овозможат на ЕУ целосно да ги исполни целите за домашно производство за 2030 година за литиум и кобалт, како и да направи значителен напредок за други материјали за батерии како што се никел, манган и графит.
Кога станува збор за галиумот, кој се користи во полупроводниците и во моментов е предмет на кинески извозни ограничувања, проектот на METLEN во Грција треба да ги покрие потребите на регионот до 2028 година. И тоа не е се, Европската комисија прими 46 апликации за проекти надвор од ЕУ, а одлуката за нивниот потенцијален избор ќе биде донесена подоцна.
Храбрите амбиции на Европа за нови енергетски метали се во целосна спротивност со сериозните проблеми во нејзините традиционални метални сектори.
Производството на челик во ЕУ падна од 160 милиони тони во 2017 година на 126 милиони тони во 2023 година. Сегашното ниво на искористеност на капацитетот од околу 65 отсто е неодржливо, објави Европската комисија.
Регионот трајно изгуби значителен дел од својот примарен капацитет за производство на алуминиум, а околу половина од преостанатиот капацитет е затворен од 2021 година. Акцискиот план на комисијата ги идентификува високите трошоци за енергија како клучен проблем за индустриската метална база на ЕУ. Цените на електричната енергија се зголемија во 2022 година по руската инвазија на Украина и, иако оттогаш паднаа, сè уште се повисоки од историскиот просек и многу над нивоата во Соединетите држави.
Предложени се голем број решенија, вклучително и олеснување на долгорочните договори за снабдување со енергија, подобрување на ефикасноста на мрежата и забрзување на издавањето дозволи за изградба на нов капацитет за обновлива енергија.
На краток рок, земјите-членки се повикани брзо да ги спроведат и искористат сите можности според правилата за државна помош за да ги намалат трошоците за енергетски интензивните индустрии.
Заканата од пренасочување на вишокот метал од САД во Европа го насочи вниманието на мерките за спречување на понатамошен пад во европскиот сектор за челик и обоени метали.
Според потпретседателот на Европската комисија, Стефан Сежурне, построгите квоти за увоз на челик би можеле да стапат на сила веќе следниот месец.
Исто така, се разгледува правилото за топење и излевање, кое ќе и овозможи на Комисијата да преземе мерки против оригиналниот производител на металот, наместо само третиот процесор.
Плановите за ограничување на увозот на алуминиум се забрзуваат, а Комисијата во моментов собира релевантни докази како подготовка за потенцијални заштитни мерки.
Тоа е трка со времето за многу оператори кои се борат.
Иако американските царини од 25 отсто за увоз на алуминиум се претставени како „без исклучоци и исклучоци“, тие не се однесуваат на извозот на отпад.
Извозот на европскиот отпад од алуминиум веќе беше на пат да достигне рекордни 1,3 милиони тони минатата година, а тој број веројатно ќе се зголеми бидејќи повеќе материјал оди во САД, каде што може да се преработува и продава по повисока цена благодарение на тарифната премија.
Европските рециклатори на бакар се исто така загрижени дека американските тарифи за бакар веќе пренасочуваат повеќе количини кон САД, заедно со рафинираниот метал.
Комисијата ветува дека ќе предложи соодветни трговски мерки до третиот квартал од оваа година за да се обезбеди поголем престој на отпадот во ЕУ.
Тие мерки ќе вклучуваат реципрочни дејствија против земјите кои воведуваат царини за метали, како и оние кои во моментов го блокираат извозот на старо железо.
Глобалната трговија со отпад досега беше во голема мера непречена од геополитиката, но тоа може да се промени.
Европската унија се обидува да ги достигне САД кога станува збор за инвестирање во капацитети за критични метали.
Сепак, блокот нема еквивалент на претседателските овластувања што ги користат администрациите на Џо Бајден и Доналд Трамп.
Комбинацијата на стратешки проекти и акциониот план за метали покажува дека Европската комисија ја разбира итноста на потребата да се изгради иднината, а истовремено да се заштити она што веќе го има.
Но, како што и компаниите и лобирачките групи побрзаа да истакнат, зборовите мора да бидат проследени со акција.