Инфлациските притисоци во еврозоната почнаа да се намалуваат, вклучително и во сите важни основни цени, но Европската централна банка (ЕЦБ) нема да престане да ги зголемува каматните стапки додека не биде уверена дека растот на цените се враќа на 2%, главниот економист на институцијата, изјави Филип Лејн.
ЕЦБ ги зголеми стапките за 3 процентни поени од јули и вети уште едно покачување за половина процент во март, надевајќи сè дека поскапото финансирање ќе ја намали побарувачката доволно за да го намали растот на цените од нивоата што остануваат над високите 8%.
Лејн рече дека повисоките каматни стапки се провлекуваат низ економијата, натежнувајќи ги трошоците за услугите и другите основни стоки, кои ги исклучуваат испарливите горива и храната.
„Постојат значителни докази дека монетарната политика функционира“, рече Лејн во интервју за Ројтерс. „За енергијата, храната и стоките, постојат многу показатели кои гледаат напред, кои велат дека инфлациските притисоци во сите тие категории треба малку да се намалат.
Други креатори на политики, вклучително и членката на одборот Изабел Шнабел и шефот на холандската централна банка Клас Нот, изразија загриженост дека базичната инфлација може да се заглави и да ја продолжи инфлацијата.
За ЕЦБ да стави крај на зголемувањата на каматните стапки, Лејн наведе три критериуми. На Банката и се потребни пониски проекции за инфлација во текот на тригодишниот прогнозиран хоризонт за да постигне напредок во намалувањето на реалната базична инфлација. Конечно, треба да се заклучи дека монетарната политика функционира.
„Сите се согласивме за критериумот дека е важен доволен напредок во базичната инфлација“, рече Лејн.
Штом стапките ќе ги достигнат целните нивоа, ЕЦБ планира да ги задржи таму некое време и нема да ги ревидира плановите откако основната инфлација ќе почне значително да опаѓа, рече тој.
Запрашан колку долго стапките би можеле да останат на територијата што го ограничува растот, Лејн рече: „Може да биде доста долг период, доста квартали“.
Пазарите очекуваат депозитната стапка на ЕЦБ од 2,5% да се зголеми на речиси 4% до крајот на годината, при што проценетата највисока стапка ќе се зголеми за околу 35 базични поени само овој месец, главно поради стравувањата дека базичната инфлација е заглавена.
Иако пониските цени на горивото доведоа до неодамнешниот пад на инфлацијата, Лејн рече дека подлабокиот поглед на податоците укажува на поширок пад.
„Реалните малопродажни цени на суровините сè уште се многу високи, но средната фаза беше добар предвидувач за ценовните притисоци“, рече тој.
Притисоците врз цените на услугите исто така се намалуваат бидејќи снабдувањето се опоравува од постпандемиските нарушувања и пореметувања, што ги прави платите проблем за следење. Авиокомпаниите, хотелите и рестораните се поспособни да планираат капацитет од минатата година, што ја намалува компонентата на понудата на притисокот врз цената.
Лејн ја отфрли идејата дека базичната инфлација може да се движи независно од целокупниот раст на цените долго време, бидејќи работниците ги засноваат своите барања за плати на вкупната инфлација и дека пониската стапка таму ќе влијае на приходите, а со тоа и на ценовните притисоци.
Ценовните притисоци се намалија до тој степен што Лејн навести намалување на проекциите на самата ЕЦБ, кои треба да бидат објавени на 16 март.
Тој ги посочи пониските цени на нафтата и гасот, подоброто снабдување, повторното отворање на Кина, големата фискална поддршка и зголемувањето на стапката од страна на ЕЦБ како фактори кои влијаат на инфлацијата.
Иако зголемувањето на каматните стапки може да се пробие низ економијата побавно отколку порано, влијанието би можело да биде потрајно бидејќи ЕЦБ веројатно нема да се врати на негативни стапки.
Пазарот ја зацврсти долгорочната стапка на рамнотежа на околу 2%, така што зголемувањето на стапката од 250 базични поени е де факто трајно и поодржливо ќе ги намали ценовните притисоци, додаде Лејн.
Фото: Pixabay
