Европските обвинители истражуваат потенцијални кривични дела поврзани со преговорите за набавка на вакцина против коронавирус меѓу претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен и извршниот директор на Pfizer, потврди портпаролот на обвинителството во Лиеж.
Во последниве месеци, истражителите од Канцеларијата на европското јавно обвинителство (ЕППО) ја презедоа истрагата од белгиските обвинители, кои го истражуваа Фон дер Лајен за „мешање во јавните работи, уништување на СМС пораки, корупција и конфликт на интереси“, според правните видени документи имаа Политико и портпарол на обвинителството во Лиеж. Иако обвинителите на ЕЈО истражуваат потенцијални кривични дела, сè уште никој не е обвинет во врска со случајот.
Истрагата првично беше отворена од белгиските власти во градот Лиеж на почетокот на 2023 година, по кривичната пријава поднесена од локалниот лобист Фредерик Балдан. Подоцна му се придружија унгарската и полската влада, иако последната е во процес на повлекување на жалбата по изборната победа на проевропската влада предводена од Доналд Туск, изјави портпаролот на полската влада за Политико, пренесува Индекс.
Жалбата на Балдан се фокусираше на наводна размена на текстуални пораки помеѓу Фон дер Лајен и шефот на Pfizer, Алберт Бурла, пред најголемиот договор за вакцини на ЕУ во екот на пандемијата „Ковид-19“, во афера наречена „Фајзергејт“.
Њујорк тајмс, кој прв откри дека размената се случила додека лидерите на ЕК и Фајзер преговарале за условите, започна паралелна тужба против Комисијата откако таа одби да ја открие содржината на пораките и покрај барањето за пристап до документите.
Веста дека ЕПЈО сега го истражува случајот дополнително ја нагласува улогата на претседателот на Комисијата во мегадеалот за вакцини, кој се проценува дека вреди повеќе од 20 милијарди евра. EPPO спроведува паневропски истраги за финансиски криминал и теоретски може да заплени мобилни телефони и друг релевантен материјал од канцелариите на Комисијата или во други земји во Европа, како Германија, од каде што е Фон дер Лајен.
Ваквиот развој на настаните доаѓа во деликатен момент за шефот на ЕУ, бидејќи наскоро се европските избори, а во Брисел се очекува Фон дер Лајен да добие втор мандат на чело на Европската комисија, која досега не само одби да ја открие содржината на СМС пораките, но не го потврди ниту нивното постоење.
Активистите за транспарентност и некои политички противници се обидоа да извршат притисок врз Комисијата да зборува за случајот, но Фон дер Лајен досега избегнуваше да зборува за тоа. Во одговор на директното прашање на Политико за исчезнатите СМС пораки, Фон дер Лејен рече: „Сè што треба да се каже за тоа е кажано. Ќе ги чекаме резултатите“.
