Кина може, но не сака да го ублажи глобалниот недостиг на гориво

87

Цените на бензините продолжуваат да растат, а американските власти размислуваат да ги применат законите од Студената војна за поддршка на производството. Но, од другата страна на Пацификот, во Кина, има огромен капацитет за обработка кој не се користи, пишува Bloomberg.

Околу една третина од кинескиот капацитет за преработка на гориво во моментов не е во функција бидејќи најголемата азиска економија се бори да го надмине коронавирусот. Доколку се користи, дополнителното снабдување со дизел и бензин би можело значително да ги разлади жешките светски пазари на гориво, но има мали шанси тоа да се случи.

Причината е што кинескиот сектор за рафинирање е дизајниран да служи главно на огромниот внатрешен пазар. Владата контролира колку гориво може да се испрати во странство преку системот на квоти што важи и за приватните компании. И иако Пекинг дозволи поголем извоз во минатото, земјата не сака да стане главен извозник на нафтени деривати, бидејќи тоа би било спротивно на нејзината цел за постепено декарбонизација на економијата.

„Отсуството на Кина на извозниот пазар силно се чувствува на поширокиот регионален, па дури и на глобалниот пазар“, рече Џејн Кси, виш аналитичар во фирмата за податоци и анализи „Kpler“. Во последните три до пет години има огромно проширување на капацитетите за рафинирање во земјава, но тоа веќе не води кон зголемен извоз на нафтени деривати“, рече таа.

Контрастот меѓу Кина и САД – каде рафинериите во некои области работат со речиси полн капацитет – ја одразува огромната промена во индустријата во изминатите неколку години. Фабриките во Европа и Северна Америка постепено беа затворени, а овој тренд беше забрзан од Ковид-19. Во исто време, повеќето нови капацитети се градат во светот во развој, особено во Азија и Блискиот Исток.

Во Кина, многу од новите капацитети се таканаречени мега-рафинерии, кои имаат флексибилност да произведуваат и горива и петрохемикалии. Брзиот раст значи дека земјата веќе може да биде најголемиот процесор во светот. Неговиот капацитет е 17,5 милиони барели на ден на крајот на 2020 година и ќе достигне 20 милиони до 2025 година, според Истражувачкиот институт за економија и технологија на China National Petroleum Corp. Соединетите држави, пак, имаа капацитет од 18,14 милиони барели дневно во 2020 година, според најновите податоци на BP Plc.

Главните државни рафинерии во Кина, кои сочинуваат околу три четвртини од индустријата, работеа со околу 71 отсто од нивниот капацитет на 10 јуни, според CITIC Futures Co. Приватните преработувачи, познати како „чајници“, работеле само со 64%, покажуваат податоците. Повеќето од овие компании, од кои многу се во провинцијата Шандонг, воопшто не смеат да извезуваат гориво.

Дури и во релативно нормални времиња, Кина не извезува многу нафтени деривати. Минатата година, на пример, земјата продавала околу 1,21 милиони барели дневно мазут, дизел, бензин и гориво за авиони, покажуваат податоците на царината. Ова е само околу 7% од вкупниот капацитет за рафинирање на крајот на 2020 година.

И годинава, наместо да дозволат поголеми количини бидејќи локалната побарувачка се намалува, властите го прават спротивното. Досега се доделени само 17,5 милиони тони извозни квоти на гориво, наспроти 29,5 милиони тони во исто време минатата година. Залихите на дизел паднаа на најниско ниво во последните седум години во мај, покажуваат владините бројки.

Во регионалниот нафтен центар во Сингапур, профитот од конверзија на нафта во дизел порасна од околу 10 долари за барел претходно оваа година на повеќе од 60 долари за барел. Тоа значи потенцијален непредвиден приход до 372 долари за тон, што го пропуштаат кинеските рафинерии, според локалниот индустриски консултант OilChem.

Неподготвеноста на Пекинг да го зголеми производството на гориво и да дејствува како балансирачки производител во време на глобален недостиг го чувствуваат сите, од американските возачи кои се соочуваат со болни цени на бензинот до европските фабрики кои конкурираат за скудниот товар на дизел. Но, најлошите ефекти се во азиските соседи на Кина, земји како Шри Ланка и Пакистан, каде недостигот на гориво ги осакатува нивните економии.