Министрите за финансии на 20-те водечки економии се подготвуваат да поддржат нова распределба на специјални права за влечење, СПВ (Special Drawing Rights) од страна на Меѓународниот монетарен фонд (ММФ) за да им помогне на сиромашните земји да ги ублажат ефектите од пандемијата.
Министрите од Г-20 ќе одобрат нова распределба на СПВ на ММФ во вредност од 650 милијарди долари, според документот објавен од Ројтерс.
Што се специјални права за влечење (СПВ)
СПВ се резервни средства на ММФ кои можат да се разменуваат за долари, евра, фунти, јени и кинески јуани.
Распределбата на СПВ мора да биде одобрена од земјите-членки на ММФ, кои имаат 85% од вкупните гласови. Бидејќи САД имаат 16,5% од гласовите, нејзината позиција е клучна.
Досега, ММФ распредели 204,2 милијарди СПВ, во вредност од приближно 285 милијарди долари.
Како функционираат специјалните права за влечење (СПВ)
ММФ издава СДР на централните банки на земјите-членки како резервни средства, односно средства што тие можат лесно да ги разменуваат со конвертибилни валути.
Повеќето централни банки го прават тоа доброволно, во спротивно ММФ има моќ да утврди кој е должен да прифати СПВ.
Вредноста на СПВ се определува секој ден, врз основа на кошница од пет главни меѓународни валути. Уделот на доларот во корпата е 42%, учеството на еврото 31%, кинескиот јуан 11%, а јапонскиот јен и британската фунта по 8%.
Новата распределба на СПВ може да се спроведе многу брзо, во рок од неколку месеци, откако ќе добие доволно поддршка од меѓународната заедница.
Така, на почетокот на јуни 2009 година, ММФ официјално ја предложи распределбата до Одборот, а СПВ беа испратени во земјите до крајот на август, потсетува Ројтерс.
Зошто токму 650 милијарди?
Износот беше диктиран од практични причини, објаснуваат банкарските економисти од Morgan Stanley.
ММФ нема утврдени ограничувања, но законите на САД го ограничуваат износот за кој Министерството за финансии може да прифати и да гласа без претходно одобрување од членовите на Конгресот.
Кој ќе профитира најмногу
Бидејќи СПВ се дистрибуираат пропорционално со квотите на земјите членки на ММФ, дистрибуцијата значајно натежнува кон поголемите и побогатите земји на кои дефинитивно им е потребна најмала помош.
Само САД, Европската унија и Велика Британија ќе добијат речиси половина од новата ликвидност.
Доколку вредноста на новата емисија е 650 милијарди долари, резервите на земјите со ниски примања треба да се зголемат за околу 21 милијарда долари, проценуваат аналитичарите.
Тие би можеле да добијат значително повеќе ако побогатите земји, кои ќе добијат околу 400 милијарди долари, позајмат или донираат дел од своите нови СДР.
Аналитичарите во Citibank пресметале дека резервите на Замбија ќе се зголемат повеќе од двојно со доделување на нови права за влечење, додека оние на Зимбабве треба да се зголемат повеќе од шест пати.
Земји како Аргентина, Турција, Шри Ланка, Јужна Африка, Пакистан и Нигерија, чии девизни резерви може да се зголемат во опсег од 10 до 20%, исто така ќе поминат добро, проценуваат тие.
Фото: Pixabay
