Кога Sotheby’s ја отвори својата најголема уметничка аукција за есенската сезона на 15 ноември, продавачите Хари и Линда Меклоу не дојдоа заедно да го гледаат наддавањето.
Парот тешко поднесува да биде во иста соба.
Нивниот развод по речиси шест децении брак беше толку спор што во 2018 година, судот им нареди да продадат 65 од нивните прекрасни уметнички дела од 20 век и да ги поделат приходите.
Смртта, долговите и разводите се генерално традиционални катализатори на аукцискиот пазар. Sotheby’s ја доби оваа конкретна зделка, гарантирајќи му на семејството Меклоу најмалку 600 милиони долари од продажбите.
Во времето кога беше договорено, ова неверојатно ветување беше најголемото досега понудено на клиент на аукциска куќа, а пазарот на уметност се чини дека се враќа во „биковата“ ера од пред пандемијата Ковид-19, пишува The Economist.
Но, потегот на Sotheby’s, всушност, се покажа како многу добро осмислен – аукцијата оствари приход од 676 милиони долари, вклучувајќи ги и таксите, на кои ќе се додадат и приходите од втората аукција во мај.
Сепак, продажбата на вредните работи на семејството Меклоу не е изолиран случај. Уметничкиот пазар се менува на три важни начини, пишува изданието.
Овој процес започна уште пред пандемијата. Преземањето на Sotheby’s од францускиот телекомуникациски претприемач Патрик Драчи за 3,7 милијарди долари во летото 2019 година изгледаше како грешка, особено кога Ковид-19 се појави девет месеци подоцна.
Мерките против епидемијата ги затворија аукциите и галериите ширум светот. Колекционерите на уметнички дела брзо одлучија дека 2020 година е лошо време за продажба. Аукциските куќи брзо се префрлија на посредување приватни трансакции, додека „помодернте“ се свртеа кон дигитални аукции.
Комерцијалниот ум на Драхи додаде ново значење на популарната шега на пазарот на уметност дека Sotheby’s се „трговци кои се обидуваат да бидат џентлмени“, наспроти Christie’s во улогата на „џентлмени, кои се обидуваат да бидат трговци“.
Тајкунот, кој презеде долг од повеќе од 1 милијарда долари за да го финансира договорот, сега има пристап до податоците и „досиејата“ на 300.000 најбогати луѓе во светот.
Новиот Sotheby’s се обидува да им продаде не само уметност, туку и секакви други работи, од чанти до историја.
Одлуката на Патрик Драхи да интервенира на пазарот токму во овој момент може да биде пророчка. Современата уметност, која зазема најголем удел на глобалниот пазар на уметност, генерира рекордни 2,7 милијарди долари во првите шест месеци од оваа година, според платформата Artprice.
И Sotheby’s и Christie’s велат дека очекуваат нивната продажба во 2021 година да достигне 4,8 милијарди долари и 5,8 милијарди долари, соодветно, од нивото пред пандемијата во 2019 година.
Ова делумно се должи на фактот што двете водечки аукциски куќи се прошируваат надвор од конвенционалната продажба на уметност, часовници и вино. Ова е првата голема промена на пазарот. Во 2020 година, Christie’s продаде фосил од диносаурус по име Стен за 31,8 милиони долари. Претходно оваа година, Sotheby’s ги продаде чевлите Yeezy на Канје Вест на аукција за 1,8 милиони долари.
Двете компании навлегоа во крипто-уметноста, продавајќи непреносливи токени (NFT) на технолошки ентузијасти. Сето ова доведе до прилив на нови купувачи, главно од Азија, која е најбрзо растечкиот пазар за вакви производи. Од првите 20 лотови продадени на аукција од Sotheby’s минатата година, азиските клиенти наддаваа за 10, а купија 9.
Втората важна насока на развој е дека и двете куќи привлекуваат нови купувачи, што го прави наддавањето позабавно. Минатиот месец, Sotheby’s организираше викенд забава во Лас Вегас за 40 свои клиенти. Главната цел беше аукција за уметнички дела на Пабло Пикасо во вредност од 100 милиони долари.
Но, за да ја направи аукцијата поголемо доживување, Christie’s организираше дегустација на вино, тренинг сесија за тоа како да се учествува на пазар и говор на ТВ водителот Џеј Лено за стари автомобили. А диџејот на забавата по аукцијата беше правнук на Пикасо.
Сепак, третата и најраспространета промена е поврзана со „пријателството“ на аукциските куќи со галериите и приватните трговци. Историски гледано, тие отсекогаш биле големи ривали на пазарот.
Галериите знаат каде се вредни уметнички дела што би можеле да се продадат и која цена се подготвени да ја побараат нивните сопственици, но немаат пристап до купувачите кои се собираат во аукциските куќи. Сега двете страни поблиску соработуваат за да го најдат вистинскиот купувач за секое дело.
Кога еден сопственик на галерија од Дизелдорф неодамна сакаше да продаде слика на Герхард Рихтер од 1970-тите, што се смета за потценет период, тој се сврте кон Sotheby’s. Приватната продажба на еден од клиентите на аукциската куќа била по многу повисока цена отколку што би ја добил на аукција или продажба на познат колекционер.
Во април 2020 година, набргу по избувнувањето на пандемијата, Рафаел Валс, дилер на Old Masters во Лондон, успеа да продаде речиси 100 фотографии на онлајн аукција во Sotheby’s. Во нормални услови, галеријата би продала вкупно околу 200 за цела година.
Во потег што го нагласува ова зближување меѓу аукциските куќи и дилерите, Sotheby’s неодамна го ангажираше Ноа Хоровиц, директор на саемот за уметност во Базел, за кој е познато дека е особено близок до галериите.
„Бракот“ меѓу организаторите на аукциите и галериите е делумно поврзан со финансиската погодност. Галериите немаат пристап до капиталите, со кои располагаат големите аукциски куќи. Благодарение на нив, тие имаат можност да понудат гаранции и да привлечат потенцијални продавачи.
Здружувањето со дилерите, од друга страна, им помага на аукциските куќи да најдат уметнички дела за продажба, што е речиси исто толку тешко за нив како и идентификувањето на следната генерација купувачи.
