Цените на нафтата се вратија на приближно ниво на раните денови од војната во Украина и нема изгледи за значително олеснување за возачите и компаниите во блиска иднина.
Цената на нафтата „брент“ на почетокот на неделава скокна над 124 долари за барел, што е највисоко ниво од почетокот на март, откако Европската унија објави дека до крајот на оваа година ќе намали 90 отсто од увозот на руска нафта.
Мет Смит, водечки нафтен аналитичар за Америка во една аналитичка компанија, рече дека „троцифрените цени на нафтата“ веројатно ќе останат.
„Ако кинеската побарувачка повторно се зголеми по карантинот и Русија продолжи да бележи пад на производството, тогаш новиот праг од 139 долари, што го видовме претходно во годината, не е невозможен“, рече тој.
Европа ја отфрла руската нафта
И покрај тоа што зголемената инфлација и бавниот раст создаваат сениште на рецесија, глобалната побарувачка за нафта веројатно нема да падне доволно за да ги загрози цените, како што беше во 2008 година.
„Овој пат загриженоста е поголема, бидејќи е прашање на страната на понудата, дека дури и ако влеземе во рецесија… можеби нема нужно да видиме дека цените на пумпите значително ќе паднат“, рече Смит.
Европската унија официјално го усвои своето нафтено ембарго, дел од шестиот пакет санкции наметнати на Москва поради нејзината инвазија на Украина. Повеќето земји од ЕУ сега имаат шест месеци да престанат да увезуваат руска сурова нафта и осум месеци за сите други нафтени деривати.
Засега, рече Смит, блокот веројатно ќе продолжи да купува нафта од Русија, но бара алтернативни добавувачи. Според достапните податоци, увозот на сурова нафта од Ангола е тројно зголемен од почетокот на војната, додека количините во Бразил и Ирак се зголемени за 50% и 40%, соодветно.
Купувањето нафта од подалечни локации ќе ги одржи високите цени, рече аналитичарот на Вортек, компанија за енергетски податоци.
„Директното влијание на ова се повисоките трошоци за транспорт поради подолгите патувања, а за возврат и трошоците за испорака на нафта“, рече тој.
Владите можат да направат неколку работи за да ги намалат цените, вклучително и понуда на субвенции за гориво и ограничување на цените на бензинската пумпа. Но, „сребрениот куршум“ што навистина треба да ги намали светските цени е тешко да се најде.
Недоволни алтернативи
Минатата година Русија сочинуваше 14% од глобалното снабдување со нафта, според Меѓународната агенција за енергија, а западните санкции против Русија веќе создаваат значителен јаз на пазарот. Русија затвори речиси милион барели дневно во април, што би можело да достигне околу 3 милиони барели дневно во втората половина на 2022 година, според ИЕА.
Организацијата на земјите извознички на нафта и нејзините сојузници, група позната како ОПЕК +, се согласија да испумпуваат дополнителни 648.000 барели сурова нафта дневно на глобалниот пазар во јули и август – 200.000 повеќе од планираното.
ИЕА предвидува дека глобалното производство на нафта, без Русија, треба да се зголеми за повеќе од 3 милиони барели дневно до крајот на оваа година, балансирајќи го влијанието на санкциите.
Но, Смит смета дека тоа би можело да биде тешко да се постигне. Дури и пред војната во Украина, рече тој, производителите на нафта ги намалуваа инвестициите во производството бидејќи се свртеа кон обновливите извори на енергија. И ОПЕК има свои граници.
Џовани Стауново, стратег на инвестициската банка УБС, рече дека „многу земји-членки на ОПЕК + веќе ги достигнаа границите на своите капацитети“.
Силна глобална побарувачка
Со месеци, драконската блокада поради коронавирусот во Шангај и Пекинг и другите големи кинески градови ја намалува побарувачката во најголемата земја увозник на нафта во светот.
Но, како што кинеската влада почнува да ги укинува тие ограничувања, намалената побарувачка може да ги зголеми цените. Кина, исто така, би можела дополнително да го зголеми увозот на нафта од Русија, чија референтна суровина се тргува со попуст од 34 долари за барел во споредба со Брент.
Вортек проценува дека Кина во мај увезувала 1,1 милион барели руска нафта дневно, што е за околу 37 отсто повеќе од минатогодишниот просек.
Побарувачката на гориво во Соединетите Држави, исто така, се покажа доста отпорна. Оваа недела, количината на испумпуван бензин на бензинските пумпи во САД падна за само 5% во споредба со истата недела пред една година, според ОПИС, кој ги следи податоците за цените и потрошувачката на бензинот.
Тоа скромно намалување се случи бидејќи просечната цена во земјата се зголеми за повеќе од 50% во споредба со претходната година и достигна 4,60 долари за галон на крајот на мај.
