Во текот на изминатите неколку дена, цените на златото во светот привлекоа големо внимание од аналитичарите. Иако во петокот имаше мал пад, неделниот пораст беше најголем од 2020 година. Скапоцениот метал падна на околу 4.260 долари откако достигна интрадневен максимум од повеќе од 4.380 долари.
Порастот на цените предизвика бројни реакции кај експертите, а ситуацијата ја анализираше Робин Брукс, виш соработник во Институтот Брукингс и поранешен главен економист на Институтот за меѓународни финансии.
– Од време на време, годишните состаноци на ММФ и Светската банка можат да имаат влијание врз пазарите, особено кога дискусијата на тие состаноци се фокусира на еден специфичен пазарен тренд. Последниот пат кога ова се случи беше во октомври 2023 година, кога приносот на 10-годишната американска обврзница се зголеми за речиси 5%, највисоко ниво од 2007 година. Никој не знаеше зошто, а секој состанок започнуваше со прашањето: „Зошто обврзниците се толку многу нагоре?“. Кратко потоа, приносот почна да опаѓа и никогаш не се врати на тоа ниво – објасни Брукс.
Според него, слична ситуација сега се случува со цената на златото.
– Пред состаноците оваа недела, цената на златото порасна за речиси 30%, што започна по говорот на претседателот на Федералните резерви, Џером Пауел, во Џексон Хоул. Постои општа конфузија околу тоа што го поттикнало овој раст, а речиси секој состанок започнува со прашањето: „Зошто златото е толку скапо?“ Повеќето луѓе веруваат дека тоа е балон. Кога ќе се вратат дома, сите ќе зборуваат за тоа, а тоа може дополнително да го поттикне пазарот. Следната недела ќе биде клучна – рече тој.
Брукс истакнува дека и покрај малиот пад во петокот, цената на златото е сè уште исклучително висока и дека сегашниот пад може да биде краткотраен.
– Од 22 август, видовме огромен скок на цените на златото. Наместо да се задржуваме на секојдневните промени, важно е да ја разбереме пошироката слика. Постојат три главни фактори кои се споменати како причина – рече Брукс.
Како три главни двигатели на растот, тој ги наведува:
Геополитичката неизвесност – вклучувајќи ги царините, војната во Украина и санкциите против Русија,
Состојбата на американската економија – односно можноста за рецесија и колку Федералните резерви би можеле да ги намалат каматните стапки,
Глобалниот долг и фискалната неодговорност на многу земји по пандемијата.
– Постои консензус дека санкциите против Русија ги охрабрија централните банки да пренасочат дел од своите резерви од долари во злато, но ова веќе не е нов фактор. И глобалниот долг е важен, но не објаснува зошто растот е толку забрзан во последно време – додаде Брукс.
На крајот, тој заклучува дека дебатата за златото се сведува на состојбата на американската економија и идните потези на ФЕД.
– Многу европски учесници на состаноците беа скептични кон САД, но по приказните за бум инвестиции во вештачка интелигенција и раст на продуктивноста, верувам дека ќе се предомислат. Ова значи дека ќе ги намалат очекувањата за понатамошно намалување на каматните стапки, што би можело да го запре понатамошниот раст на цените на златото – проценува Брукс.
Иако златото малку падна во петокот, неговото неделно зголемување е сепак рекордно. Експертите предупредуваат дека евентуалната промена во политиката на ФЕД би можела да го промени сегашниот тренд, но засега – златото останува најбараното безбедно засолниште на светските пазари.