Зошто руската рубља падна на историски минимум?

Руската централна банка се обидува да го спречи падот на националната валута со нагло зголемување на каматните стапки. Русите досега не успеаја во тоа, а Tportal носи одговори на прашањата што точно се случува со вредноста на руската рубља и што тоа значи за режимот во Москва.

Притисокот врз рубљата започна годинава, но во изминатите неколку дена нејзината вредност забрзано се топи, па експертите зборуваат за „крах“. Само во годината до денес, рубљата загуби 40 отсто од својата вредност во однос на американскиот долар. Во споредба со еврото, тоа ослабе за цели 45 отсто и моментално е на најниско ниво од почетокот на војната во Украина во февруари минатата година.

Главната причина за падот на руската валута е во сè послабата надворешно-трговска рамнотежа – падна рускиот извоз, а со тоа и важен извор на приход  на Владимир Путин: парите што доаѓаат од продажбата на нафта и гас. Во исто време, забрзан е увозот на стоки и услуги во Русија.

Поради ова, рускиот надворешно-трговски суфицит нагло се намали, а централната банка предвидува дека до крајот на годината овој суфицит ќе биде за 70 отсто помал отколку во првата година од војната.

Се чини дека санкциите почнаа да функционираат во комбинација со падот на цените на енергијата, забраната за продажба на гас во Европа и западниот бојкот на руската нафта, чија цена е ограничена на 60 долари за барел и која сега главно ја купува Кина и Индија.

Освен слабиот извозен резултат, падот на рубљата се должи и на бегството на капиталот од Русија, бидејќи сè повеќе Руси бараат каде да инвестираат и да ги „паркираат“ своите пари.

Со цел да го спречи топењето на вредноста на рубљата, руската централна банка ги зголеми референтните каматни стапки од 8,5 на 12 отсто и го оправда со „минимизирање на ризикот од стабилност на цените“. Не е исклучена ниту можноста за ново зголемување на каматите, бидејќи слабата рубља само ќе ја подгрее инфлацијата која сега изнесува 4,3 отсто, што значи дека референтната каматна стапка од 12 отсто е невообичаено висока.

Западните економисти тврдат дека зголемувањето на каматните стапки во Русија е политичка одлука бидејќи во моментот кога требаше да се одвојат повеќе од 100 рубљи за доларот, некој мораше да ја преземе одговорноста, а вината ја презеде централната банка.

Бидејќи само покачувањето на каматните стапки не може да ја спаси руската валута, економистите очекуваат таа долго време да остане на нивоа повисоки од сто рубљи за долар, далеку од целта – 80 рубли за долар.