Јунските зголемувања на каматните стапки од централните банки се зад нас. Може да се очекува дека напредокот кон целта за инфлација од 2 проценти ќе ги убеди Федералните резерви (ФЕД) повторно да ги намали каматните стапки во текот на годината.
Што се однесува до Европа, сепак е точно дека веројатно нè очекува подолг период на покачување на каматите, а не е исклучено уште едно зголемување на каматите наесен. Накратко, очекуваме ФЕД да ги намали каматните стапки пред Европската централна банка (ЕЦБ), што би можело дополнително да го зајакне еврото во однос на доларот во иднина.
Различните проблеми што може да се појават во Европа поради високите каматни стапки (како што се фискалните проблеми во Италија и Шпанија) најверојатно ќе се решат со програми како што се TLTROs (таргетирани долгорочни операции за рефинансирање) и програми за купување обврзници, не толку многу со намалување на каматните стапки. Тоа е затоа што каматните стапки ќе треба да се зголемат за да се контролира инфлацијата. Со оглед на геополитичките тензии како што се војната во Украина, фискалната експанзија и недостигот на работна сила, тешко е да се предвиди колку долго ќе се соочуваме со зголемена инфлација во Европа.
За разлика од САД, Европа е помалку независна од енергија и храна. Во исто време, мораме да знаеме дека демографскиот проблем во Европа е поакутен отколку во САД, со тоа што Европа има помал фонд на квалификувана и неквалификувана работна сила на располагање надвор од нејзините граници во однос на САД, што и самото по себе е инфлаторно. Истовремено, имаме силен пазар на труд во еврозоната и покрај неповолната демографска состојба. Тоа значи дека во иднина може да очекуваме продолжување на позитивниот притисок врз цената на трудот во еврозоната.
Кина, која одигра клучна улога во глобалниот економски раст во изминатите 20 години, сега се бори со предизвиците на дефлацијата. Извозот и увозот рапидно се намалуваат. Сепак, кинеските власти сакаат да ја подобрат ситуацијата со различни стимулативни политики. Ако падот на Кина продолжи, дополнително ќе го продлабочи падот на цените на суровините. Сè додека европскиот пазар на труд е стабилен, помала е веројатноста да се очекува дека евентуалниот пад на Кина и цените на суровините брзо ќе доведат до пад на основната инфлација во еврозоната, која внимателно ја следат централните банки.
Податоците за основната инфлација (core CPI index) не ги вклучуваат пофлуктуирачките цени на храната и енергијата. Значи, и покрај можното забавување во Кина и падот на цените на суровините, тоа нема автоматски да се претвори во пониски потрошувачки цени за услугите во Европа, што централната банка сака да го постигне со повисоки каматни стапки. Приказната за инфлацијата останува неизвесна поради спецификите на Европа, а се чини дека базичната инфлација, која внимателно ја следат централните банки, нема наскоро да се намали бидејќи имаме стабилен пазар на труд. Тоа значи дека, според сегашните очекувања, ни претстои нешто подолг период на зголемување на каматните стапки во Европа.
Блага рецесија во САД е веројатното сценарио во следните неколку квартали. Можеме да очекуваме дека јунското зголемување на каматните стапки на ФЕД ќе биде последно во тековниот циклус на затегнување бидејќи слабата економија и падот на инфлацијата (најновото отчитување на CPI е 3,2 проценти во САД) ќе ги убеди претставниците на ФЕД да стават крај на монетарното затегнување со зголемување на каматните стапки. Патем, точно е дека потрошувачката во САД се уште добро се држи благодарение на издржливоста на пазарот на трудот, бидејќи бројот на вработени таму сè уште расте во просек за околу 200.000 месечно. Продажбата на мало во САД се зголеми за 0,7 отсто на месечна основа во јули, што претставува четврти последователен месечен пораст на продажбата на мало. Тој раст во јули ги надмина очекувањата за 0,4 процентни поени. Тоа е уште еден знак дека потрошувачката на домаќинствата останува висока и покрај зголемените цени и трошоците за задолжување, што е последица на здравиот пазар на труд.
Американската рејтинг агенција Фич неодамна сосема неочекувано го намали американскиот кредитен рејтинг од највисокиот ААА на АА+, што дополнително ги зголеми трошоците за финансирање во САД и пошироко. Во средината на август, Fitch, исто така, објави дека може да биде принуден да го намали кредитниот рејтинг на некои од најголемите банки во САД, вклучувајќи ја и најголемата американска банка JP Morgan. ФЕД неодамна ги објави и резултатите од овогодинешниот банкарски стрес тест. Тестот осигурува дека банките имаат доволно капитал за непречено работење и спречува кредитна криза во случај на економска криза. Тестирани се 23 банки, а очекуваните загуби изнесуваат 541 милијарда долари.
Сепак, банките покажаа дека имаат повеќе капитал отколку што им е потребен. По успешно минатиот годишен стрес тест, најголемите американски банки најавија зголемување на дивидендите. Ова е позитивен знак за финансискиот систем, бидејќи покажува дека банките се здрави и можат да им вратат пари на акционерите. Меѓу нив, на пример, JP Morgan ќе ја зголеми својата квартална дивиденда од еден долар на 1,05 долари по акција, Wells Fargo ќе ја зголеми дивидендата од 30 на 35 центи по акција, а Goldman Sachs од 2,50 долари на 2,75 долари.
Извор: SEEbiz