Профилот на ризици со кои се соочува светот постојано се развива. Настаните како минатогодишната инвазија на Украина може да предизвикаат шокови, радикално менувајќи ја старата перцепција за тоа кои се најголемите ризици со кои се соочува човештвото.
Денешниот графикон ги сумира наодите од Извештајот за глобални ризици, годишна публикација на Светскиот економски форум (СЕФ). Тој дава преглед на најитните глобални ризици со кои се соочува светот, идентификувани од експерти и носителите на одлуки.
Овие ризици се групирани во пет општи категории: економски, еколошки, геополитички, социјални и технолошки.
Во долниот и средниот дел на табелата се ризиците кои би можеле да имаат сериозни последици – како што се напади со нуклеарно или биолошко оружје – но овие ризици се идентификувани од помал број експерти.
Во горниот десен квадрант на графиконот, постојат ризици споменати од многу експерти, кои предизвикуваат притисок врз општеството. Не е изненадувачки што најголемите ризици се поврзани со прашања кои влијаат на широк опсег на луѓе, како што се зголемените трошоци за живот и инфлацијата. Кога основните производи како храната и енергијата стануваат поскапи, тоа може да поттикне немир и политичка нестабилност – особено во земјите кои веќе биле незадоволни. СЕФ истакнува дека само покачувањето на цената на горивото доведе до протести во приближно 92 земји.
Еден ризик што вреди да се забележи е геоекономската конфронтација, која вклучува санкции, трговски војни, проверка на инвестициите и други активности наменети за слабеење на земјите во развој. Напорите за ублажување на овој ризик резултираат во некои од клучните теми што ги гледаме за следната година. Еден пример е „оншоринг“ индустријата и „пријател-шоринг“, што во суштина значи преместување на операциите во странска земја која има постабилни односи со својата матична земја.
Колку сме подготвени?
Едно е да се биде свесен за ризиците, но сосема друго е да се има способност да се спречат негативните настани кога ќе се случат.
Графиконот подолу покажува колку сме подготвени на глобално ниво да се справиме со одредени видови ризици кои би можеле да се појават во следните неколку години.
На врвот на табелата се ризиците со кои експертите веруваат дека општеството е подобро подготвено да се справи со тековните планови и ресурси. Придвижувањето кон дното на табелата се ризици за кои експертите сметаат дека се повеќе закана бидејќи механизмите за справување со нив се слаби или непостоечки.
Експертите генерално се посигурни за решенија во областа на војската или здравството. Носителите на одлуки, од друга страна, немаат толку подготвени механизми за заштита кога се во прашање еколошките и социјалните предизвици, пишува Bankar.me.
Едно е сигурно, експертите кои ги анализираа податоците од претходните графикони не се оптимисти кога станува збор за глобалната способност да се справи со претстојните ризици и да ги спречи или барем да ги ублажи. И бидејќи 2020-тите се турбулентна деценија, тоа треба да биде вистинска загриженост.
