Податоците за пазарот на трудот во Европската унија во третиот квартал од 2021 година покажуваат дека мажите имаат поголема веројатност да се самовработат отколку жените. Имено, 16,4 отсто од вработените мажи биле самовработени наспроти 9,5 отсто од жените, покажуваат податоците на Заводот за статистика на ЕУ (Евростат).
Анализата на Евростат покажува дека родовиот јаз се зголемува со возраста, со разлика од 1,8 процентни поени (п.п.) за младите (15 до 24 години), што потоа се зголемува на 6,3 п.п. за лицата на возраст од 25 до 54 години и 11, 1 п.п. на возраст од 55 до 64 години.
Во третиот квартал од 2021 година, 22,6 отсто од вработените мажи на возраст од 55 до 64 години биле самовработени, наспроти 15,8 отсто од вработените мажи на возраст од 25 до 54 години и 4,5 отсто на возраст од 15 до 24 години.
Кај вработените жени на возраст меѓу 55 и 64 години, 11,4 отсто биле самовработени наспроти 9,5 отсто од жените на возраст од 25 до 54 години и 2,7 отсто од жените на возраст од 15 до 24 години.
Овие разлики меѓу мажите и жените се видливи и во двете поткатегории на самовработување. Кога станува збор за самовработување без вработени (самовработени), родовиот јаз се зголемува од 1,5 п.п. кај лицата на возраст од 15 до 24 години, на 3,4 п.п. кај лицата на возраст од 25 до 54 години и 6,1 п.п. кај лицата меѓу 55 и 64 години.
Податоците на Евростат покажуваат дека истото се случува и со самовработените со вработени (работодавачи), каде што разликата е од 0,3 п.п. за младите (15-24) до 2,9 п.п. за лицата на возраст од 25 до 54 години, како и 5,1 п.п. најстар (55-64).
Родовиот јаз во вработувањето е поголем кај родителите
Извештајот покажува и дека постоењето на деца во домаќинството во ЕУ негативно влијае на стапката на вработеност на жените, додека позитивно влијае на стапката на вработеност на мажите, без разлика на степенот на образование на родителите.
„Во 2020 година, 77 отсто од жените без деца, на возраст од 25 до 54 години, биле вработени во ЕУ. Од друга страна, жените на оваа возраст со деца имале пониска стапка на вработеност (72 проценти, или -5 п.п.). „Децата во домаќинството имаа спротивен ефект врз стапката на вработеност на мажите во оваа возрасна група – мажите без деца имаат пониска стапка на вработеност (81 процент) од мажите со деца (91 процент или + девет проценти)“, се вели во извештајот на Евростат.
Имено, речиси секоја четврта мајка на возраст од 25 до 54 години (24 проценти) имала работа со скратено работно време во 2020 година, додека овој удел достигнал 16 проценти кај жените без деца (пад од осум проценти).
Исто така, тоа имало спротивен ефект кај мажите – мажите со деца имале пониска стапка на вработување со скратено работно време (пет проценти) од мажите без деца (седум проценти; + два п.п.).
Повисоко образование – поголеми шанси за вработување
Во 2020 година разликата во стапката на вработеност на жени со или без деца била помала кај жените со високо образование. Податоците на Евростат покажуваат дека слично нешто им се случило и на мажите.
„Жените со ниско ниво на образование покажаа најголема разлика кога се споредуваат оние кои имаат деца (45 проценти) и оние кои немаат деца (53 проценти; + осум проценти). Кај жените со средно образование, јазот меѓу стапките на вработеност малку се намали (71 отсто за мајките и 77 отсто за жените без деца, зголемување за шест п.п.), додека за жените со високо образование овие стапки беа речиси униформни (84 отсто) и 86 проценти; + две пп)“, се вели во извештајот на Евростат.
