НБРМ: Поради цените на нафтата постојат надолни ризици за инфлацијата за 2015

17

Со оглед на промените во очекувањата кај цените на нафтата, тековно постојат надолни ризици во однос на проектираната инфлација за 2015 година. Сепак, треба да се има предвид дека постои голема неизвесност околу идното движења на светските цени на нафтата и можноста за нагли промени кај оваа категорија, се дел од заклучоците на редовната седница на Комитетот за оперативна и монетарна политика на НБРМ.

Економијата и понатаму закрепнува со солидно темпо, во еден дел поддржана и преку кредитната активност на домашните банки. Економското закрепнување се одвива без ценовни притисоци

Ваквите движења, како што се наведува, упатуваат на постоење соодветен амбиент за одржливо закрепнување на приватниот сектор, при што повторно беше оценето дека домашната економија е доволно поддржана преку преземените мерки на монетарната политика.

“Најновите макроекономски показатели, не упатуваат на поголеми промени во амбиентот за водење на монетарната политика. Во однос на економската активност, објавените податоци за БДП за третиот квартал покажаа нешто посилен раст на економијата во однос на очекувањата. Притоа, секторски гледано, растот е дисперзиран, а гледано од аспект на побарувачката, структурата на растот во ова тримесечје е нешто поповолна во однос на очекуваната, а импулсот од инвестициите е посилен од очекуваниот, за сметка на послабиот ефект од приватната потрошувачка“, стои во соопштението на НБРМ.

Континуитетот на растот на економијата во последното тримесечје се согледува преку најголемиот дел од секторските показатели, со исклучок на градежните работи, коишто при висока споредбена основа и понатаму бележат годишен пад.

Најновите податоци за инфлацијата во декември 2014 година покажуваат непроменето ниво на цени во однос на претходниот месец. На годишна и на збирна основа, инфлацијата е негативна и изнесува 0,5% и 0,3%, соодветно. Просечното годишно намалување на цените во 2014 година главно е резултат на пониските цени кај прехранбената компонента и цените на енергијата.

По високото акумулирање на девизни резерви во третото тримесечје, во најголем дел заради надворешното задолжување на државата, во последниот квартал девизните резерви беа речиси непроменети. Движењата на девизниот пазар беа поволни, при што во декември беше откупен висок износ на девизи. Промените на девизните резерви се нешто поповолни од очекуваните, при што расположливите податоци за надворешниот сектор укажуваат на тековната сметка, како можна причина за овие поповолни движења.

Како и во ноември, поголемиот дел од новото кредитирање повторно беше насочено кон корпоративниот сектор, при што кредитите на претпријатијата учествуваа со 87% во растот на вкупните кредити. Со тоа, годишната стапка на раст на вкупните кредити во декември изнесува 10%, што е над проекцијата.

Ликвидноста на банките под влијание на автономните фактори се зголеми, што услови натамошен релативно висок интерес на банките за расположливите депозити кај Народната банка. На пазарите на пари, во услови на релативно висока ликвидност, пазарните учесници го намалија тргувањето, како на необезбедениот пазарен сегмент, така и на секундарниот пазар на хартии од вредност. На девизниот пазар беа регистрирани релативно поволни движења, коишто беа одраз на сезонски зголемената понуда, при истовремено умерено намалување на побарувачката на девизи. Во такви околности, Народната банка интервенираше со откуп на девизи од банките-поддржувачи.

“Општо земено, најновите оцени на НБРМ не упатуваат на големи промени во амбиентот за спроведување на монетарната политика. Се очекува, показателите за адекватност на девизните резерви и натаму да останат во сигурна зона. Нема ценовни притисоци, економскиот раст е солиден, додека случувањата на кредитниот пазар укажуваат на поволни движења на овој пазар“, соопштуваат од НБРМ.

При вакви поволни економски услови, НБРМ во следниот период главно ќе биде насочена на следење на остварувањето на проектираната патека на девизните резерви и случувањата на девизниот пазар и ќе ја приспособува монетарната политика соодветно на тоа. Како и досега, ризиците за основното макроекономско сценарио главно се од надворешна природа и се поврзани со евентуалните промени во динамиката на заздравување на глобалниот економски раст и променливоста и неизвесноста околу динамиката на светските цени на енергијата и храната, којашто во последниот период е особено изразена.