По зголемувањето, каматната стапка во САД е највисока од 2001 година

27

Функционерите на Федералните резерви не отстапија од своите планови и навестувања, па очекувано следеше уште едно зголемување на каматните стапки. По новата одлука на Федералниот отворен комитет за монетарна политика (ФОМЦ), цените на позајмувањето се подигнати на највисоко ниво во последните 22 години, односно на опсег од 5,25 до 5,5 отсто.

Ова е, со една пауза, 11-то зголемување на каматните стапки од почетокот на 2022 година. За одлуката гласаа 11 членови, а немаше ниту еден глас против да се подигне.

„Комитетот ќе продолжи да ги оценува дополнителните информации и нивните импликации врз монетарната политика. При утврдувањето на степенот на дополнително затегнување на политиката што може да биде потребно за да се врати инфлацијата на два проценти, Комитетот ќе ги разгледа ефектите од минатото заострување на монетарната политика, заостанатите ефекти на монетарната политика врз економската активност и инфлацијата, како и економските и финансиските податоци “, пишува тој во соопштението, кое во поголема мера не се разликува од претходните.

Инфлацијата е забавена, основата е сè уште висока

Инфлацијата во САД забави минатиот месец, паѓајќи до најбавното темпо во повеќе од две години, што покажува дека борбата на ФЕД против инфлацијата не била залудна.

Индексот на потрошувачките цени (ИПК) минатиот месец е зголемен за три отсто во однос на истиот месец лани, додека истиот показател од мај е зголемен за 0,2 отсто.

Меѓутоа, ако се исклучат храната и енергијата, индексот на трошоците на животот е зголемен за 0,2 отсто во однос на претходниот месец, но во однос на периодот пред една година, базичната инфлација порасна за 4,8 отсто. Ова е најниското ниво од крајот на 2021 година, но сепак далеку над целта на ФЕД.

„Инфлацијата донекаде забави, но процесот на враќање на два проценти не е ни блиску до крајот“, рече претседателот на ФЕД Џером Пауел за време на прес-конференцијата одржана по донесувањето на одлуката.

Тој додаде дека можни се дополнителни зголемувања, но дека е можно и септемвриската седница да донесе втор прекин во циклусот. „Податоците за јунската инфлација беа добра вест, но сепак тоа е само еден извештај“, рече Пауел.

Неопходна е рецесија или не?

Друга варијабла на која влијаат чекорите на централната банка е економскиот раст, а најновите податоци покажуваат дека бруто домашниот производ на САД пораснал за 2,6 и 2 отсто во четвртиот квартал од минатата година и во првиот квартал од годинава.

Голем дел од економистите сега велат дека шансите САД да влезат во рецесија во следните 12 месеци се 50 проценти или помалку, според истражувањето на Националната асоцијација на деловни економисти (NABE).

Околу 71 отсто од испитаниците изразиле таков став во резултатите од истражувањето објавени претходно оваа недела. Тоа претставува остар пресврт од претходното истражување на НАБЕ во април, кое покажа речиси рамномерна поделба меѓу оние кои предвидуваат рецесија и оние кои не предвидуваат рецесија. Повеќе од една четвртина од испитаниците во јулската анкета ги процениле шансите за рецесија во следната година на 25 проценти или помалку.

На истиот пат се и резултатите од другите анкети. Некои од аналитичарите кои први предвидеа рецесија во САД почнуваат да ги преиспитуваат своите ставови бидејќи инфлацијата паѓа, а економијата останува еластична. Потпретседателот за истражување на Deutsche Bank, Питер Хупер и главниот економист на Fannie Mae, Даг Данкан сега велат дека не е сигурно дали економијата ќе западне во рецесија или накратко ќе падне, а потоа ќе продолжи да расте, иако и двајцата сè уште веруваат дека е поверојатен негативен исход.

Високиот економист на финансиската група Nomura Securities International, Аичи Амемија, исто така се држи до прогнозата на неговата фирма за рецесија, иако додаде дека таа ќе биде тесна, пишува „Блумберг Адриа“.

Ова расположение се рефлектира и во јулското истражување на „Блумберг“, во кое проценките за бруто домашниот производ беа ревидирани нагоре за вториот и третиот квартал. Сепак, економистите сè уште велат дека има 60 отсто шанси САД да паднат во рецесија во следните 12 месеци.