Рубини: Рецесијата ќе биде долга и грда

149

Економистот Нуриел Рубини, кој ја предвиде финансиската криза во 2008 година, гледа „долга и грда“ светска рецесија која би можела да трае до 2023 година. Тој, исто така, предвиде остра корекција на индексот S&P 500.

„Дури и во нормална рецесија, S&P 500 може да падне за 30 проценти“, рече Рубини, претседател и главен извршен директор на Roubini Macro Associates, во интервју за Блумберг. Во „навистина тешкото приземјување“ што го очекува, индексот може да падне и до 40 проценти.

Рубини, чие предвидување за колапсот на американскиот балон за недвижности помеѓу 2007 и 2008 година му го донесе прекарот Др. Пропаст (Dr. Doom), рече дека оние кои очекуваат мала рецесија во САД треба да ги разгледаат високите стапки на корпоративниот и државниот долг. Како што растат каматните стапки, а исто така и трошоците за сервисирање на долгот, „многу зомби институции, зомби домаќинства, бизниси, банки, банки во сенка и зомби земји ќе умрат“, рече тој. Високиот долг на земјите, компаниите и домаќинствата ќе ја намали и вредноста на акциите.

Смирувањето на инфлацијата без рецесија е невозможно

Рубини, исто така, рече дека постигнувањето стапка на инфлација од два проценти без тешко приземјување за американската централна банка е „невозможна мисија“. Зголемување на стапките од 75 базични поени се очекуваат на состанокот во септември и 50 базични поени во ноември и декември. Ова би ја направило стапката на ФЕД помеѓу четири и 4,25 отсто до крајот на годината.

Сепак, постојаната инфлација, особено во платите и услужниот сектор, ќе значи дека ФЕД „веројатно нема да има друг избор“ освен дополнително да ги зголеми каматните стапки, рече тој, и може да ги зголеми до пет проценти. Според Рубини, инфлацијата ќе остане висока главно поради ограничената понуда.

Откако светот е во рецесија, Рубини не очекува мерки за фискална стимулација, бидејќи владите со премногу задолжени „им снемува фискална муниција“. Високата инфлација би значела и дека „ако користите фискален стимул, ја прегревате агрегатната побарувачка“. Како резултат на тоа, Рубини гледа стагфлација како онаа од 1970-тите и голем должнички проблем како последната глобална финансиска криза.

Рецесијата ќе биде болна

Рубини очекува американската и глобалната рецесија да трае до 2023 година, во зависност од тоа колку се силни шоковите во понудата и финансиските проблеми. Во кризата од 2008 година најпогодени беа домаќинствата и банките. Овој пат, рече тој, корпорациите и банките во сенка како хеџ фондовите, приватните капитални фондови и кредитните фондови ќе „имплодираат“. „Тоа нема да биде кратка и плитка рецесија, ќе биде сериозна, долга и грда“, рече тој.

Во новата книга на Рубини, „Мегазакани“, тој идентификува 11 среднорочни негативни шокови на понудата кои го намалуваат потенцијалниот раст со зголемување на трошоците за производство. Тие вклучуваат деглобализација и протекционизам, преместување на производството од Кина и Азија во Европа и САД, стареење на населението во напредните економии и пазарите во развој, миграциските ограничувања, раздвојувањето меѓу САД и Кина, глобалните климатски промени и повторливите пандемии. „Прашање на време е само додека ќе ја добиеме следната непријатна пандемија“, рече тој.

Неговиот совет за инвеститорите: „Морате да бидете лесни за акциите и да имате повеќе готовина“. Иако готовината е еродирана од инфлацијата, нејзината номинална вредност останува на нула, „додека акциите и другите средства може да паднат за 10%, 20%, 30%. Во фиксниот приход, тој препорачува да се држите подалеку од долгорочни обврзници и да се додаде заштита од инфлација од краткорочни благајнички или обврзници со индекс на инфлација како TIPS.