Најавата за делумна мобилизација, како и застрашувачката закана од нуклеарно оружје, што вчера го повтори рускиот претседател Путин, го имаа очекуваниот ефект врз финансиските пазари, предизвикувајќи вообичаено бегство на капиталот во побезбедни засолништа.
Според шаблонот виден толку пати, најголемата жртва на засилените геополитички тензии беше еврото. Ерозијата на вредноста на европската валута е логична цена на неизвесноста, која недвосмислено ја зголемува можноста за натамошна ескалација на воениот конфликт, пишува Пословни хр.
И тогаш повторно, европската валута и онака со месеци ги трпи последиците од воениот конфликт на истокот на континентот, така што новото избивање на паника всушност само го засили негативниот тренд чии корени се враќаат многу подалеку во минатото.
Како и досега, меѓу најголемите добитници на ваквиот развој на настаните беше американскиот долар, по што следат јапонскиот јен и швајцарскиот франк во помала мера.
Споредено со почетокот на годината, курсот ЕУР/УСД веќе забележа двоцифрен пад на вредноста и привлекува најголемо внимание кај актерите на девизниот пазар и одлично се вклопува во широката доминација на американската валута. (што всушност е поттикнато од рестриктивната монетарна политика на американската централна банка).
Меѓутоа, ако ги погледнеме работите во нешто поширок (или подолг временски) контекст, швајцарскиот франк е валута која поставува нови рекорди на крилата на руската инвазија на Украина; и додека курсот EUR/USD е сè уште релативно далеку од рекордното ниско ниво од 0,82 долари (регистрирано на крајот на 2000 година), курсот EUR/CHF се лизна под нивото на паритет на крајот на јуни (за прв пат од почетокот на 2015 година), завчера падна на најниско ниво во историјата (под 0,96 евра).
Опишаната констелација на сили на девизниот пазар тешко може да се промени дури и со некаква радикална промена на политичко ниво, бидејќи земјите од Европската монетарна унија се соочуваат со висока инфлација и многу сериозна закана од рецесија.
Инвеститорите применуваат слично образложение на пазарите на стоки, земајќи го предвид фактот дека Русија е еден од најголемите светски извозници на суровини.
Затоа, малкумина се изненадени од позитивните реакции на пазарите на суровини, иако, барем во првите часови од тргувањето (веднаш по телевизиското обраќање на Путин), драмата во голема мера отсуствуваше.
Дури и досега, пазарите не дадоа многу шанси за помирно сценарио кое подразбира релативно брз крај на кризата, фокусирајќи се наместо тоа на многу тесниот однос на понудата и побарувачката, односно на фактот дека Русија претставува многу важна алка во глобалната синџирот на снабдување со суровини.
Затоа, податоците за растот на цената на суровата нафта и природниот гас не се баш новост, бидејќи во овие околности и најмал инцидент може да покрене паника.
Од друга страна, растреперувањето на рускиот нуклеарен арсенал веќе не е новост и веројатно објаснувањето за многу умерената корекција на пазарите на капитал треба да се бара во тој факт. Дополнително, неколку европски берзански индекси успеаја да пропуштат со благ пораст на вредноста, во очекување на исходот од редовниот состанок на креаторите на монетарната политика на САД.
Драматичен раст
Неколку часа по драматичното соопштение од Москва, ситуацијата во голема мера се стабилизира; ако првичните реакции на инвеститорите покажаа знаци на паника, поради што азиските берзи го дочекаа крајот на денот на негативна територија, страстите многу брзо стивнаа, до тој степен што дури и обврзниците на европските земји успеаја да регистрираат мало зголемување на цената.
И тоа, барем од европска перспектива, е веројатно најзначајната вест на денот. Бидејќи на крилата на високиот раст на инфлацијата, долгорочните каматни стапки бележат драматичен пораст, а честопати е доволен само скромен импулс за продолжување на нагорниот тренд, што би турнало нови искушенија пред Европската централна банка и би ја тестирало нејзината подготвеност во принцип да се спречи значително зголемување на приносите на државните обврзници преку директни интервенции.
Путин само донекаде успеа да ги дестабилизира пазарите на Стариот континент, предизвикувајќи зголемување на премијата за ризик (материјализирана првенствено преку порастот на цените на распоните за неисполнување на кредити), но не успеа да ги принуди инвеститорите масовно да бегаат.
За тоа најдобро говори движењето на приносите на италијанските државни обврзници, кои и онака растат во пресрет на претстојните парламентарни избори, со мошне драматични дневни флуктуации.
Имено, за само три месеци, откако на сите им стана јасно дека Европа повеќе не може да смета на значителни количини руски гас, стапката на принос на десетгодишните италијански државни обврзници најпрво се искачи над 4% (за прв пат од крајот на 2013), потоа се спушти на 3%, а потоа повторно се врати над 4%.
Путин очигледно решил да ги зголеми влоговите во својата игра, но се чини дека инвеститорите биле подготвени за тоа. Ова, се разбира, во никој случај не значи дека Русија повеќе не е важен фактор на финансиските пазари, но ако една од целите на оваа изјава беше да предизвика панични реакции на пазарот, обидот очигледно не го постигна посакуваниот успех бидејќи депрецијацијата на европската валута не претставува никакво отстапување од сегашниот тренд.
