Хрватска влезе во еврозоната на 1 јануари.
Најголемите банки кои работат во Хрватска, односно нивното здружение ХУП, објавија податоци за успешната транзиција кон еврото и достапноста на сите услуги за клиентите.
Иако веројатно ќе биде потребно извесно време за граѓаните да се навикнат на тоа, според извештаите, засега сè функционира. Освен една работа.
Се чини дека транзицијата кон еврото ја искористија трговските синџири. Министерот за економија и одржлив развој Давор Филиповиќ се сретна со нивни претставници на која разговараа за растот на цените поради преминувањето на еврото. Филиповиќ рече дека во кризна ситуација трговските синџири ги зголемуваат цените месец за месец, но дека ова „поскапување нема да исчезне“.
Министерот Филиповиќ по средбата со трговците изјави дека на маса се сите мерки – од црни листи до замрзнување на цените на широк спектар на производи.
Заокружување на цените
Што правеле трговците? Со преминувањето кон еврото, трговските синџири почнаа да ги „заокружуваат цените“. Како што велат, ги заокружувале цените според правилата за заокружување. „Ако последната ставка била пет или повеќе, тогаш ја заокружувале втората децимална точка. Ако е четири или помала, тогаш ја заокружиле втората децимала надолу, како што кажа Владата во упатството“.
Според tportal, економскиот експерт Жељко Ловринчевиќ вели дека кога е во прашање енергијата, имало одредена контрола на цените во однос на вклученоста на државата, но не и во случајот со трговијата, особено храната и другите потреби.
„Создаден е слободен простор за трговците, а тие сметаат дека конкуренцијата ќе си ги реши проблемите. Но, „олигохорската“ структура е многу силна, особено затоа што овие синџири полека се консолидираат, заменувајќи ги домашните производи со увозни. Го зедоа просторот и го искористија“, вели Ловринчевиќ.
Трговците ја искористија ситуацијата
Хрватските регулаторни агенции не функционираа и пред воведувањето на еврото, имаше проблеми со маржите кои радикално пораснаа и пред инфлацијата, како и проблеми со енергетските производи, а агенциите не презедоа ништо. Трговците се чувствуваа доволно безбедни со оглед на моментот и очекувањата според кои „нема да се случи ништо важно“. Им остана многу простор и го искористија за да ги зголемат цените“, вели Ловринчевиќ, додавајќи дека целиот товар не треба да се става на трговците бидејќи истото се случува и во другите дејности, на пример, во услужниот сектор.
