За нафтениот картел ОПЕК + војните се секојдневие. Всушност, војните меѓу нејзините сопствени членови се исто така сосема нормални.
Иран и Ирак останаа сојузници на ОПЕК за време на војната 1980-1988. Министрите за нафта на Ирак и Кувајт седеа на иста маса дури и откако Багдад ја нападна соседната земја во 1990 година. Денес Саудиска Арабија и Иран зборуваат за нафта, дури и кога Ријад вели дека Техеран ги финансира јеменските бунтовници Хути кои гаѓаат ракети врз кралството.
Во оваа приказна, сите очекувања дека ОПЕК едноставно ќе го уништи својот нафтен сојуз со Русија поради војна се кратковиди. Русија се уште е важен партнер за групата производители на нафта, пишува Хавиер Блас за Блумберг.
Кога министерот за нафта на Обединетите Арапски Емирати, Сухаил ал-Мазруи, оваа недела беше прашан за политиката на соработка со Москва, тој ги крена рамениците. „Ништо ново“, рече тој. „Сме гледале војни“.
Министерот за нафта на Саудиска Арабија, принцот Абдулазиз бин Салман, беше поостар. Запрашан како може да и верува на Москва за време на овонеделниот самит на ОПЕК +, тој потсети на неодамнешните ракетни напади врз кралството, вклучително и оној што го погоди складиштето за гориво во сопственост на „Сауди Арамко“ во Џеда минатата недела. „Ве прашувам: Кој истрелува проектили и гранати врз нас?“, праша тој. „Кој финансира, кој тренира, кој го снабдува ова оружје – ова е членка на ОПЕК“, додаде тој, оставајќи ги сите да погодат дека зборувал за Иран.
Пораката беше јасна: ако Саудиска Арабија може да разговара со Иран, таа сигурно може да разговара со Русија, која е во војна, но не и со Кралството.
Саудиска Арабија секако сака да ги задржи односите со Русија, што Кралството го смета за едно од најголемите дипломатски достигнувања. Заедно со подобрените односи со Кина, сојузот со Москва му овозможи на Кралството да ја балансира својата традиционална зависност од Вашингтон. Ова е особено корисно во време кога Ријад и Белата куќа се во судир на многу фронтови.
Русија произведува повеќе од 11 милиони барели дневно (повеќе од една десетина од светското производство на нафта). Две други земји кои не се членки на ОПЕК во орбитата на Москва – Казахстан и Азербејџан – исто така придонесуваат со нови два милиони барели дневно.
Саудиска Арабија одамна сфати дека без Русија, ОПЕК нема да работи и протокот на петродолари во саудиската каса ќе биде загрозен.
Во своите мемоари, Али Наими, кој беше министер за нафта на Саудиска Арабија две децении до 2016 година, рече дека во ноември 2014 година, еден од неговите помошници го прашал какви се шансите на Русија да го намали производството. „Ја кренав десната рака и го направив знакот нула“, напиша тој. Наими објаснува и дека без Русија, ОПЕК нема иднина кога е во прашање контролата на цената на нафтата. Пазарот на нафта е многу поголем од оној на ОПЕК.
Кралството не успеа да ја привлече Русија во партнерството до декември 2016 година, кога саудискиот престолонаследник Мохамед бин Салман лично разговараше со Владимир Путин и го отвори патот за договор. Со пристапувањето на Русија, зголемениот ОПЕК + веќе контролира нешто повеќе од 50% од светското производство на нафта.
Денес, ОПЕК може да се справи и без Русија. Нафтата се тргува по цена од над 100 долари за барел. Ако ништо друго, на пазарот денес недостасува сурова нафта.
Но, нафтената дипломатија размислува долгорочно. Сите во Саудиска Арабија знаат дека нафтата е циклична. Следната економска рецесија, која би можела да се случи веќе оваа година, може да доведе до прекумерна понуда на пазарот на нафта. Во Ријад, никој не мисли дека иранската или венецуелската нафта – која останува под американски санкции – ќе остане надвор од пазарот засекогаш. Истиот овој пазар, кој денес „крешти“ за дополнителна понуда, на крајот можеби ќе треба да го намали производството.
Кога и да се случи тоа, Ријад сака Русија да биде со него. Откако помина години во додворување на Москва, Кралството нема намера да се откаже од тоа. А Саудиска Арабија е далеку од сама. Русија сè уште има пријатели од Бразил до Кина и од Индија до Индонезија.
За ОПЕК + тоа значи дека групата нема да ги промени своите планови. Како што беше договорено пред неколку месеци, со поддршка на Москва, групата ќе додава, на хартија, повеќе од 400.000 барели дневно секој месец до септември. Всушност, додава многу помалку од тоа, бидејќи многу земји од ОПЕК + не можат да го зголемат своето производство, а сега руското производство опаѓа. ОПЕК потпиша договор со Русија до крајот на декември. Потоа ќе треба да се договори нов.
За Саудиска Арабија и другите земји да раскинат со Русија, ќе им треба подобра алтернатива. Но, досега никој не предложил нешто слично.
