Лукоил, вториот најголем производител на нафта во земјата, објави во четврток (30 октомври) дека прифатил обврзувачка понуда од швајцарскиот гигант за стоки „Гунвор груп Лтд.“ за продажба на целата своја меѓународна подружница, „ЛУКОИЛ Интернешнл ГмбХ“, во потег поттикнат од ескалацијата на западните санкции поради војната на Москва во Украина.
Договорот, кој вклучува широко портфолио на рафинерии, истражувачки проекти и мрежи за гориво низ Европа, Централна Азија, Африка и Латинска Америка, означува едно од најдраматичните корпоративни повлекувања од глобалните амбиции на Кремљ.
Вешти во избегнување на санкции
Менаџментот на Лукоил даде зелено светло за условите откако „Гунвор“ – нископрофилен трговски гигант познат по својата вешта навигација низ санкционираните текови на нафта – поднесе предлог кој ветува дека ќе ги заштити прекуокеанските операции на руската компанија од моментален колапс.
Според договорот, Лукоил вети ексклузивност на „Гунвор“, прекинувајќи ги разговорите со другите додворувачи додека страните се тркаат кон конечен договор.
Трансакцијата е предмет на клучни одобрувања, вклучително и одобрување од Канцеларијата за контрола на странски средства (OFAC) на Министерството за финансии на САД, заедно со одобренија од други јурисдикции.
Групацијата „Гунвор“, основана во 2000 година од шведскиот трговец Торбјорн Торнквист и неговиот руски партнер Генадиј Тимченко (кој го продаде својот удел во 2014 година поради раните тензии во Украина), еволуираше во еден од водечките независни трговци со енергија во светот, со приходи за 2024 година што надминуваат 136 милијарди долари и обем што надминува 232 милиони метрички тони.
Што има Групацијата „Гунвор“?
Со седиште во Женева и центри во Сингапур, Хјустон и Дубаи, компанијата е специјализирана за транспорт на сурова нафта, течен природен гас (LNG) и метали од нестабилни изворишни региони до гладни пазари, честопати пробивајќи ја иглата низ геополитички мински полиња. Досието на „Гунвор“ вклучува долгорочни договори за течен природен гас (LNG) со американски извозници како што е „Тексас LNG“ и аквизиции како што е купување на 75% удел во шпанска електрана од „Бритиш петролеум“ во 2023 година, што го позиционира како агилен играч кој не се плаши од санкционираните води – иако и самиот се соочи со критики, вклучително и признание на вина за поткуп на Еквадор во 2019 година.
Аналитичарите го гледаат „Гунвор“ како идеален купувач: неговата логистичка експертиза би можела беспрекорно да ги интегрира средствата на „Лукоил“, од бугарски и романски рафинерии до удели во холандски рафинерии и казахстански полиња нагоре по течението, додека неговата база надвор од САД би можела да ги ублажи секундарните ризици од санкции.
За „Лукоил“, неопходноста од оваа итна продажба е брутално јасна. Компанијата, која пумпа околу 1,6 милиони барели дневно и придонесува со 2% од глобалното снабдување, долго време се диверзифицираше надвор од границите на Русија за да ја ублажи домашната нестабилност.
Но, новите санкции, објавени од претседателот Доналд Трамп на 22 октомври како тап инструмент за принудување на прекин на огнот во Украина, ја превртеа таа стратегија.