Цените во хрватскиот туризам скокнаа за 77 отсто за четири години

25

Поради комбинацијата на инфлацијата, воведувањето на еврото и деловните одлуки на претприемачите во туризмот, овој јули цените во туризмот во Хрватска пораснаа за цели 77 отсто во однос на предпандемиската 2019 година, кога се толкуваат податоците на Даночната управа за фискализираните сметки во првиот месец од туристичката сезона. Дури 1,18 милијарди евра е износот на фискализираните фактури во дејностите сместување и подготовка и сервисирање на храна, наспроти 666 милиони евра во овие две дејности во јули 2019 година, на приближно исто толку издадени фактури.

Кога во табелата ќе се вметне и ланскиот јули, гледаме дека лани имало поголем скок на цените од годинава, но во 2023 година е сепак двоцифрен, повисок од 20 проценти во сегментот сместување, кој поскапе за 85 отсто во последните четири години, додека рестораните овој јули фискализирале 70 отсто повеќе отколку во истиот месец од 2019 година. Се разбира, ако се гледаат само оние кои редовно издаваат фактури, пишува „Пословни дневник“.

Пролетва хотелиерите најавија просечен пораст на цените за десет отсто, врз основа на анкетите направени во раните фази на резервациите. Главната причина е континуираниот раст на трошоците во сите области, вклучително и енергетиката, која вообичаено е на врвот на листата на трошоци со учество од околу 56 отсто, а потоа следуваат трошоците за работна сила кои имаат учество од околу 30 отсто. Хотелиерите предвидуваа најголем пораст на трошоците во сегментот на храна и пијалаци, но се предвидуваше и раст на побарувачката, што требаше да резултира со повисоки приходи.

Резултатите од хотелското работење во првата половина од годината покажуваат дека приходите се зголемени повеќе од физичките показатели во бројот на ноќевања, благодарение на растот на цените. Во првите шест месеци Валамар поскапе во просек за речиси 19 отсто, Арена во својот извештај наведува просечен пораст на цените од 22,8 отсто, Хотел Либурнија Ривиера вели дека имаат 33 отсто повисоки цени од 2019 година, иако во споредба со само четири проценти повеќе од лани, но ова се цените постигнати пред шпицот на сезоната.

Иако нема конкретни бројки за поскапувањето на приватното сместување, агенциите на почетокот на летото предупредија дека цените на ноќевањата таму пораснале за 40 до 50 отсто, што може да предизвика пад на побарувачката.

Судејќи според неофицијалните податоци за бројот на ноќевања, туристичкиот сообраќај од околу 30 милиони ноќевања во јули е приближно на ниво од 2019 година, но се уште се чека официјалната статистика која ќе покаже пополнетост по сегменти. Соговорниците на медиумот предупредија и на значително поскапување на угостителските услуги, што може да влијае на побарувачката, но во јули бројот на издадени сметки во кафулињата и рестораните е нешто поголем од лани, а само малку помал од 2019 година, кога беше можно да се сервира по значително пониски цени.

Според податоците на Даночната управа за фискализација, лани во јули биле издадени 42,3 милиони во угостителството, годинава 43,5 милиони, а во јули пред пандемијата имало 44,2, само во сегментот подготовка и услуги на храна и пијалаци. Бројот на издадени фактури за сместување во јули е само неколку десетици илјади помалку од 2019 година, но нивниот износ е поголем за 20 отсто и годинава достигна 595 милиони евра, за разлика од само 320 милиони евра добиени со фискализација на сместувањето во 2019 година.

Пред пандемијата, рестораните во јули направиле 346 милиони евра, а годинава прометот бил 587 милиони евра, што е за околу 70 отсто повеќе. Двете активности во висина на фактурите само во јули значително надминаа милијарда евра, што е повеќе од минатиот август, кој е финансиски најсилниот месец во туризмот, и по овој јуни, во кој се фискализирани 751 милион евра во сместување и угостителство. Со оваа динамика во август може да се очекуваат најмалку 1,4 милијарди евра на фискализирани сметки во двете стопански гранки кои ќе го наполнат државниот буџет, но и ќе ослободат повеќе пари за инвестиции во туризмот.

На ова укажуваат најавите на водечките хотелски компании кои продолжуваат со инвестициите, вклучително и замрзнатите на почетокот на пандемијата. Валамар на тој начин започнува инвестиција во проектот Пинеа во Пореч со вкупна вредност од 130 милиони евра, чија изградба започна во 2019 година. Поради пандемиската криза, изградбата беше привремено прекината во 2020 година, а потоа одложена поради енергетската криза , инфлацијата и забавувањето на економскиот раст, така што во јуни Надзорниот одбор одобри рестартирање на проектот.